Zwitserse frank weer moeilijk af te stoppen
De Zwitserse frank (EUR/CHF 0.9217) bevindt zich op een haar van een recordkoers tegen de euro. We maken dan even abstractie van een wilde dagbeweging begin 2015 toen de centrale bank (SNB) de verdediging van de EUR/CHF 1.20 koers liet schieten. Waarom nu? Wat betekent het voor het land? En wat zijn de opties voor de SNB?
We zoomen eerst even uit. Na een forse versteviging begin 2021-eind 2022 (algemeen soepele monetaire condities), evolueerde de frank zeker in 2024/Q1 2025 in een milder patroon tussen EUR/CHF 1.00 en 0.92. De frank was zeker niet zwak, maar de combinatie van lage interne kosten en een sterke munt behoort tot het DNA van het Zwitserse beleid. In iets meer technische termen: de reële effectieve wisselkoers bleef op beheersbare niveaus. Het Amerikaanse tarievenbeleid was ook voor Zwitserland een knuppel in het hoenderhok. Omwille van zijn hoog overschot kreeg Zwitserland een handelstarief van 39% opgelegd. Het slaagde er in tegenstelling tot veel concurrenten ook nog niet in om een tarievenakkoord met de VS te sluiten om dit te verminderen. Dat zet de competitiviteit onder druk. Daarbij ‘genoot’ de frank n.a.v. ‘Liberation Day’ ook nog eens van zijn veilige haven status. EUR/CHF testte de recordzone EUR/CHF 0.92. Die mix werkt deflatoir terwijl de Zwitserse inflatie begin dit jaar al terug viel beneden 0.5%. De SNB verlaagde de beleidsrente in juni tot 0% en vorige maand bleek ook dat de SNB in kw2 opnieuw in de wisselmarkt intervenieerde (CHF 5.1 mld) om verdere deflatoire druk te termperen. Ten tijde van de SNB-vergadering in september leek het weer even peis en vrede (EUR/CHF 0.93), maar de voorbije weken vielen de dominosteentjes weer in het ‘voordeel’ van de frank.
De Europese risk-off als gevolg van de politiek budgettaire chaos in Frankrijk duwde kapitaal richting de CHF-haven. De beweging versnelde vorige week door het mini-aardschokje van een opflakkerende handelsoorlog tussen China en de VS en de krediet-gerelateerde onzekerheid in de VS. Vroeger stond in die context ook de yen klaar om wat vluchtkapitaal op te vangen, maar dat is minder evident door de politiek-budgettaire onzekerheid in het land van de rijzende zon. Of de munt van het kleine Zwitserland wel voldoende liquide is om echt als algemene veilige haven een rol te spelen is een andere vraag. Hoe dan ook, de frank staat waar hij staat. Naast goud en andere schaarse activa, is er nog altijd een plaatsje voor de frank als diversificatie.
Wat nu? De opties van de SNB zijn beperkt. Negatieve beleidsrentes zijn niet elegant voor de belangrijke financiële sector en interventies dragen ook een kost. Ze helpen niet om het dispuut met de VS op te lossen, al voert Zwitserland aan dat ze enkel gebeuren in het kader van een (anti-deflatoir) monetaire beleid. De SNB staat zelf ook niet te springen om uitgebreide balans van buitenlandse activa nog uit te breiden. Bij een verdere versteviging van de frank dreigen verliezen. Later deze week publiceert de SNB voor het eerst notulen van haar (vorige) beleidsvergadering. In theorie moet dat de communicatie over het beleid verduidelijken. We kijken er naar uit, maar het zou ons verbazen dat de SNB echt in haar kaarten laat kijken over iets inherent ‘tactisch’ zoals interventies. Er rest de SNB waarschijnlijk niet veel meer dan de ‘opwaartse schade’ proberen te beperken.
EUR/CHF: frank opnieuw op recordkoers
