ECB zet zoals verwacht haar versoepelingscyclus voort


Beslissing in lijn met verwachtingen
Op 30 januari verlaagde de ECB haar beleidsrente, de depositorente, met 25 basispunten tot 2,75%. De herfinancieringsrente en de marginale beleningsrente daalden daardoor mechanisch tot 2,90% en 3,15% respectievelijk. Die beslissing ligt in lijn met het scenario van KBC Economics en van de financiële markten. De obligatiemarkt reageerde bijgevolg nauwelijks. De Duitse tienjaarse overheidsrente bleef stabiel in de buurt van 2,50%.
ECB ziet de Inflatie op het goede pad
Volgens de ECB is het desinflatoir proces op koers in lijn met het scenario van de ECB-economen. Bovendien wijzen de meeste indicatoren van de onderliggende inflatie volgens de ECB erop dat de inflatie in 2025 op een duurzame manier zal terugkeren naar de inflatiedoelstelling van 2%.
De inflatie in de eurozone zal volgens ECB-voorzitster Lagarde in de eerstkomende maanden allicht rond het huidige niveau blijven, onder meer als gevolg van statistische basiseffecten die worden veroorzaakt door de vergelijking met energieprijzen van een jaar eerder, en de nog steeds relatief hoge dienstenprijsinflatie. Daarna zal de inflatie echter in de loop van 2025 naar verwachting op een duurzame wijze de inflatiedoelstelling van 2% bereiken. President Lagarde verwees hiervoor vooral naar de verwachte matiging van de groei van de loonkosten in de eurozone. Samen met een gedeeltelijk absorptie van loondruk in de prijsmarges van bedrijven, moet dat leiden tot een loonontwikkeling die consistent is met de 2%-inflatiedoelstelling op middellange termijn.
De ECB beschouwt de transmissie op de Europese economie en de kredietverlening van haar monetaire-beleidsversoepelingen sinds 2024 als intact, ondanks de recente stijging van de langetermijnobligatierentes. Die werden vooral veroorzaakt door economische ontwikkelingen in de VS, en zijn voor de Europese economie voor een stuk een negatieve exogene financiële schok.
Data-afhankelijkheid, één vergadering per keer en geen vastlegging van het toekomstig beleid
ECB-voorzitster Lagarde bevestigde dat de ECB voor wat betreft het verdere rentepad data-afhankelijk blijft, het beleid van vergadering tot vergadering heroverweegt en bepaalt, en dat de ECB zich niet vastlegt op een bepaald toekomstig rentepad. Wel gaf ze duidelijk aan dat de richting van de toekomstige beleidsrente neerwaarts is. Ze omschreef het huidige rentepeil immers als nog steeds restrictief. Ook over het peil van de bodemrente van deze rentecyclus gaf ze geen commentaar. Ze verwees naar een nieuwe studie van ECB-economen die op 7 februari zal verschijnen, en die één van de informatiebronnen zal zijn waarop de ECB-beleidsmakers zich zullen baseren.
Afwachtende houding in verband met de impact van mogelijke handelsfricties
Het basisscenario voor de ECB blijft een voortzetting van het conjunctuurherstel in de eurozone in 2025. De stagnatie van de groei in het vierde kwartaal van 2024 doet daar volgens president Lagarde geen afbreuk aan. Ze maakte wel duidelijk dat de groeirisico’s voor de ECB neerwaarts gericht zijn, en dat het basisscenario veronderstelt dat de handelsfricties in de loop van 2025 niet escaleren.
De onzekerheid omtrent de mogelijke gevolgen van Amerikaanse invoerheffingen is volgens de ECB zodanig groot dat ze daarover op dit moment nog geen veronderstellingen in haar basisscenario kan opnemen. Dat past in de vermelde data-afhankelijkheid van haar toekomstig beleid. President Lagarde verwees ook naar het feit dat er in maart nieuwe vooruitzichten van ECB-economen beschikbaar zullen zijn, samen met twee bijkomende inflatiecijfers en allicht ook bijkomende informatie omtrent het nieuwe economische en handelsbeleid van de VS. Behoudens grote verrassingen verwachten we daarom (zoals ook de markt) dat de ECB op basis van die bijkomend informatie in maart opnieuw haar beleidsrente met 25 basispunten zal verlagen.
Scenario van KBC Economics en de marktverwachtingen
KBC Economics verwacht dat de ECB op elk van de drie komende beleidsvergaderingen haar beleidsrente met 25 basispunten zal verlagen en zo tegen midden 2025 de bodem van 2% voor haar depositorente in deze cyclus zal hebben bereikt. Tot voor kort verwachtte de markt een lagere bodemrente, maar de marktverwachtingen zijn vooral onder impuls van de concreter wordende beleidsplannen van de VS opgeschoven naar het KBC Economics-scenario. De markt verwacht wel dat de ECB die bodem pas iets later bereikt, namelijk in september ten opzichte van de KBC Economics-verwachting dat dit al in juni zal zijn.
Een belangrijke discussie blijft waar de neutrale beleidsrente voor de ECB ligt. Zoals hoger vermeld, zal de publicatie van een ECB-studie op 7 februari mogelijks iets duidelijker maken aan welke band de ECB hierbij denkt. President Lagarde herhaalde in dit verband dat het ECB-beleid data-afhankelijk is (allicht vooral een verwijzing naar het toekomstige handelsbeleid) en dat de ECB daarom op dit moment geen inschatting heeft van het peil van de neutrale rente, laat staan over de vraag of ze al dan niet op een bepaald moment haar beleidsrente daaronder moet laten zakken om de Europese economie te stimuleren.
Volgens de huidige inschatting van KBC Economics is de verwachte bodem van 2% voor de depositorente licht stimulerend, vanuit een voorzorgsmotief van de ECB. In de veronderstelling van een inflatie van 2% komt dat immers overeen met een reële beleidsrente van 0%. Naarmate het geleidelijk duidelijker zal worden dat, conform het scenario van zowel de ECB als van KBC Economics, de bestaande risico’s het conjunctuurherstel in de eurozone in 2025 niet fnuiken, is het naar onze mening plausibel dat de ECB daarna een stukje van haar monetaire stimulus opnieuw kan terugnemen.
ECB ziet deur voor euro-invoering in Bulgarije wijd open
President Lagarde verklaarde ook dat de invoering van de euro in Bulgarije een stap dichterbij komt na de aanvraag van de Bulgaarse autoriteiten van een nieuw convergentierapport. ECB-president Lagarde bevestigde dat, wat betreft de economische convergentiecriteria, en in het bijzonder de inflatieconvergentie, de deur voor een invoering van de euro in Bulgarije voor de ECB nu wijd open staat.