Markten likken wonden na ‘oliestorm’
Signalen in verband met een economische heropstart blijven zeer diffuus
De scherpe val van de olieprijs, vooral in Amerika, zorgde gisteren voor veel nervositeit op zowat alle deelmarkten. Zeker in de VS zorgt ‘gratis olie’ voor veel problemen. Amerika is ondertussen één van de grootste olieproducenten ter wereld. Zo maken investeringen in de oliesector een belangrijk deel uit van de investeringen in de Amerikaanse economie. Het overaanbod, vooral omwille van de lagere vraag door de coronacrisis, duwt nu heel wat economische en financiële dominosteentjes omver. Het overaanbod kan niet meer gestockeerd worden en veel alternatieve olieproducenten zijn aan deze prijzen in de verste verte niet rendabel. Bovendien maakten ze de voorbije jaren vlot gebruik van lage rentes en gunstige financieringsvoorwaarden. De terugbetaling van minstens een deel van die kredieten wordt problematisch. Een gevaarlijke mix dus die de markten nog maar eens met de neus op de feiten drukt: de coronacrisis ondermijnt het economisch weefsel. Een meer dan voldoende reden om het optimisme van de voorbij weken toch maar wat te temperen. De Amerikaanse oliesector schuift ondertussen mee aan bij de overheid en zet zich in de lange rij van bedrijven/sectoren die beroep willen doen op de steunprogramma’s van de ‘Treasury’ (al dan niet in samenwerking met de Fed). In dit verband keurde de Amerikaanse Senaat gisteren een verhoging goed van het Payroll Protection steunprogramma ($ 300 mld; deel van een groter programma van $480 mld) dat er voor zorgt dat KMO’s hun werknemers aan boord kunnen houden. Enkele weken geleden zorgde de aankondiging van dit soort ondersteunende acties van de overheid vaak nog voor optimisme op de markten. Dat bleef deze keer uit. Amerikaanse minister van Financiën Mnuchin liet tussen de regels verstaan dat er in dit verband al veel inspanningen geleverd zijn. Met andere worden, er staat mogelijk een grens op de bailoutcapaciteit van de overheden. Bovendien zijn er op zijn zachtst gezegd twijfels over de efficiëntie van dit soort ‘economische overlevingsprogramma’s’. In markttermen vertaald: de put-optie van de overheden is mogelijk minder uitgebreid dan verwacht wat geen onbelangrijke overweging is voor investeerders in risicovolle activa. Het droeg allemaal bij tot de risk-off positionering. De rentes in de kernlanden brokkelden verder af. De dollar won, maar de winst was veel minder uitgesproken dan tijdens de risico-opstoot vorige maand. Tempert de Amerikaanse oliecrisis de glans van de dollar? Kleine munten, inclusief het pond, hapten ook opnieuw naar adem.
Vanmorgen gaat de oliestorm even liggen. De Aziatische beurzen krabbelden recht na eerdere verliezen. De Europese beurzen openen zelfs positief. Vraag blijft hoe ver een eventueel herstel kan/moet gaan. Het ‘olieprobleem’ is voorlopig alvast een blijver. Naast de Amerikaanse WTI zakt de prijs voor een vat Brent ruwe olie tot $17/vat. In de huidige context is dit niet echt een bemoedigend teken, al is de lage olieprijs voor de consument een welkome verlaging van de coronafactuur. Het debat over de exit uit de coronalockdown verloopt nog steeds zeer diffuus en de ontwikkelingen in landen als Japan of Singapore tonen aan dat je nooit zekerheid hebt of de verbetering blijvend is. Voorlopig houden we ons eerder aan de voorzichtige kant. In die context, kunnen de rentes op veilige overheidsobligaties laag blijven, al hebben vooral de Amerikaanse rentes de voorbije dagen al een hele weg afgelegd. De dollar houdt zich vrij sterk, maar gezien de grote mate van algemene onzekerheid had het toch allemaal iets meer kunnen en mogen zijn. Voorlopig houden de grote drie (USD, JPY en euro) elkaar in evenwicht. Voor de euro en de intra-EMU obligatiemarkten (spreads Italië etc) blijft een politieke impasse rond de financiering van een Europees stimuleringspakket een bron van onzekerheid. Enerzijds is het onwaarschijnlijk dat de Europese leiders het op een ‘video-top’ morgen tot een openlijke crisis zullen laten komen. Anderzijds, zijn er weinig signalen van vooruitgang. Een beetje aanmodderen dus. Dat is ook wat EUR/USD doet. Misschien komen we er vandaag vanaf met een dagje van fragiele rust.