ECB laat limieten varen voor haar PEPP aankoopprogramma
Krachtigste wapen (voorlopig) nog op zak
De ECB heeft gisterenavond de modaliteiten van haar nieuw opkoopprogramma die de naam Pandemic Emergency Purchase Programme (PEPP) opgekleefd kreeg, gepubliceerd. De ECB kwam op de proppen met het nieuwe programma van €750 miljard om de pijn van de uitbraak van het coronavirus te verzachten. De centrale bank maakt(e) zich met name zorgen over de forse en blijvende verruiming van intra-EMU kredietspreads die negatief zouden kunnen afstralen op de euro. De centrale bank liet reeds menigmaal vallen het programma op “flexibele” uit te voeren. Het juridisch document dat gisteren werd gepubliceerd, bevestigt dat andermaal.
ECB-voorzitster Lagarde liet eerder doorschemeren dat ze de zelfopgelegde limieten voor het aantal obligaties dat de centrale bank mag aanhouden, kan verhogen. En dat doet ze. De ECB laat de zelfopgelegde limieten – waarbij ze niet meer dan een derde van de uitgaande obligaties van een land mag opkopen – varen. Ook gaat de centrale bank over tot het opkopen van obligaties van kortere looptijden. De verdeelsleutel in functie van de participatie van iedere nationale centrale bank in het kapitaal van de ECB blijft behouden voor de aankopen van staatsobligaties per land. Die verdeelsleutel wordt wel flexibel toegepast, de ECB kan er dus tijdelijk van afwijken. Naast staatsobligaties, spitst de ECB zich ook toe op de privésector. Zo zal de centrale bank voor het eerst ook kortlopend schuldpapier van niet-financiële ondernemingen (commercial paper) aankopen.
De ECB geeft zichzelf hiermee meer vuurkracht om de coronacrisis te bestrijden en doet er alles aan om een vlotte transmissie van haar monetaire beleid te vrijwaren. Onder PEPP kan de ECB in theorie een ongelimiteerde hoeveelheid staatsobligaties per lidstaat opkopen, de verdeelsleutel in acht nemend. Zo kan ze ingrijpen waar dat het meeste nodig is.
Het krachtigste wapen, het OMT programma, houdt de ECB (voorlopig) nog achter de hand. Onder dat programma kan de centrale bank onbeperkt obligaties opkopen van lidstaten die, onder voorwaarden, een steunpakket afspraken met het Europees stabiliteitsmechanisme (ESM), bijvoorbeeld Italië of Spanje. Een afdoend antwoord op de coronacrisis tijdens de Europese top vandaag en morgen zou het programma wel eens kunnen inleiden…
De intra-EMU spreads liepen afgelopen weken op, vooral in Spanje en Italië waar beleidsmakers alle kaarten op tafel leggen om de uitbraak van het coronavirus in te dammen. De ECB maakt met haar nieuw opkoopprogramma duidelijk dat ze nog niet is uitgespeeld. En dat uit zich ook in de marktreactie. De kredietrisicopremies van landen als Italië en Spanje dalen aanzienlijk. De ECB heeft hier blijkbaar op zijn minst kostbare tijd gekocht. Als de ECB haar OMT-monster loslaat kan dit wellicht nog constructiever bijdragen tot dalende spreads…