Breekt Duitse staat Thüringen met cordon sanitaire?
Euro kan politieke instabiliteit missen als kiespijn
Politiek gedonder in Duitsland. De Duitse staat Thüringen hield in oktober vorig jaar regionale verkiezingen. Het resultaat was, net zoals in vele andere delen van Duitsland, een politiek versnipperd landschap waarbij de voormalige coalitie (Die Linke, SPD en de groenen) geen meerderheid meer haalden. Veel alternatieven waren er niet: CDU (21 zetels) weigerde een regering met Die Linke (29) en alle partijen waren gekant tegen samenwerking met de extreemrechtse AfD. De extreemrechtse partij kaapte nochtans maar liefst 22 zitjes van het 90-koppen tellend parlement.
Coalitiegesprekken faalden. Het hoofd van Die Linke, Ramelow, besliste om alsnog verder te gaan met de voormalige maar minderheidsconstellatie. Hij behaalde daarvoor echter niet de vereiste absolute meerderheid tijdens de eerste twee stemrondes. Thomas Kemmerich, het hoofd van de liberale FDP, een in aantal zetels vrij onbeduidende partij (5), besliste om zich in een derde ronde verkiesbaar te stellen. Hij kreeg de steun van zijn eigen partij, de CDU (die zich in de eerste twee rondes onthield) én … de AfD! Die laatste stemde tijdens de eerste twee rondes voor de onafhankelijke kandidaat Kindervater maar veranderde in extremis van gedachten.
Het betekent dat Kemmerich de facto een meerderheidsregering kan vormen met de extreemrechtse AfD. Dat zou breken met de in Duitsland gangbare praktijk om dat niet te doen. Hij sloot die piste quasi onmiddellijk uit maar moet voor een werkbare coalitie dus wel rekenen op gedoogsteun van de AfD. Het is op heden onduidelijk of de FDP en/of de CDU op de hoogte waren van de intenties van de AfD en m.a.w. bewust kozen voor de opheffing van het cordon sanitaire. Toch veroorzaakte het bericht een schokgolf tot in de hoogste politieke regionen van Duitsland. Het legt mogelijk een bom onder de al wankele coalitie tussen de federale CDU en SPD.
Voorlopig zet het nieuws geen domper op de risk-on die de afgelopen dagen de markten domineert. Europese beurzen doen het vandaag wederom goed (Duitse DAX +0.7%) en de rentes vinden de weg hoger (tot 2 bpn). EUR/USD (kortbij belangrijk steunniveau rond 1.0989/81) is echter de grote ‘underperformer’. Het is een combinatie van een sterke dollar die meer profiteert van de rentestijging en een zwakke euro. De eenheidsmunt heeft dringend nood aan data die een economische heropleving van het Europese blok inluiden. Het kan daarbij politieke instabiliteit in de belangrijkste economie van de eurozone op dit moment wel missen als kiespijn.