Geen ‘risk management’-verlaging van ECB-beleidsrente
Lees de publicatie hieronder of klik hier om de PDF te openen.
Op haar beleidsvergadering van 30 oktober hield de ECB zoals verwacht haar beleidsrente, de depositorente, onveranderd op 2%. Dat betekent dat ook haar herfinancierings- en marginale beleningsrente onveranderd blijven op 2,15% respectievelijk 2,40%.
KBC Economics blijft ervan uitgaan dat dit de bodem van deze rentecyclus is. De ECB benadrukte zoals gewoonlijk dat haar beslissingen data-afhankelijk blijven, en meeting per meeting worden genomen op basis van de op dat ogenblik beschikbare data. De centrale bank herhaalde dat ze zich niet wil vastleggen op een specifiek toekomstig rentepad.
ECB-voorzitter Lagarde benadrukte opnieuw dat de ECB zich in een goede positie zit. De algemene inflatie in de eurozone (2,2% in september) bevindt zich immers dichtbij de 2%-doelstelling voor de middellange termijn. Bovendien zijn de inflatievooruitzichten van de ECB-beleidsmakers naar eigen zeggen nauwelijks gewijzigd ten opzichte van september. In september gaf ECB-voorzitster Lagarde aan dat het desinflatieproces afgerond was, met een kans op tijdelijke en beperkte undershooting in 2026 en 2027. Ter herinnering: de ECB-economen verwachtten in hun september-projecties een headline-inflatie van gemiddeld 2,1% in 2025, 1,7% in 2026 en 1,9% in 2027.
Lagarde merkte ook op dat, tegen de achtergrond van een moeilijke internationale geopolitieke omgeving, de economische groei in de eurozone positief bleef (+0,2% kwartaalgroei in het derde kwartaal). De ECB verwijst hierbij ook naar de robuuste arbeidsmarkt, de gezonde financiële situatie van de private sector en het doorsijpelend effect van vroegere renteverlagingen door de ECB. Bovendien zijn volgens de ECB een aantal neerwaartse groeirisico’s afgenomen, dankzij de handelsovereenkomst tussen de VS en de EU tijdens de zomer, de wapenstilstand in het Midden-Oosten en de vooruitzichten van een (tenminste tijdelijke) ontmijning van de jongste handelsspanningen tussen de VS en China. Bijgevolg achtte de ECB een bijkomende renteverlaging als ‘voorzorgsmaatregel’ op deze beleidsvergadering niet meer nodig. Vermits de rentebeslissing volledig in lijn lag met de marktverwachtingen lag, was de marktreactie beperkt wat de Duitse obligatierente en de eurodollarwisselkoers betreft.
Divergentie van rentebeleid en QT
De bodem van de ECB-rentecyclus staat in contrast met de nieuwe renteverlaging door de Fed één dag eerder. We gaan ervan uit dat de Fed ook de komende beleidsvergaderingen haar beleidsrente met telkens 25 basispunten zal verlagen om in het eerste kwartaal van 2026 op haar neutrale rente uit te komen, die ze zelf op circa 3% raamt. Die beleidsdivergentie tussen de Fed en de ECB zal naar verwachting ook gevolgen hebben voor de wisselkoers van de euro, die we, weliswaar met een zeer onzekere timing, verder zien appreciëren ten opzichte van de dollar.
De divergentie tussen de ECB en de Fed komt ook tot uiting in hun respectievelijke beleid van balansnormalisatie. Terwijl de Fed aankondigde dat haar kwantitatieve verstrakking (QT) vanaf december wordt stopgezet omdat de liquiditeiten volgens haar voldoende zijn afgebouwd, blijft de balansafbouw van de ECB verder lopen op automatische piloot. De ECB-activa op vervaldag in haar APP- en PEPP-portefeuille worden niet herbelegd. De uiteindelijke bedoeling is dat beide beleidsportefeuilles volledig worden afgebouwd.
Nieuwe fase voor de digitale euro
Het belangrijkste variapunt van deze persconferentie was de beslissing van de ECB-raad van bestuur om een nieuwe fase voor de digitale euro te starten, nu de voorbereidingsfase afgerond is die in november 2023 was gestart. Indien het wetgevend kader in 2026 wordt gecreëerd kan er in 2027 een pilootproject worden gelanceerd dat moet leiden tot een mogelijke invoering van de digitale euro in 2029. Lagarde benadrukte dat de ECB pas finaal zal beslissen over de invoering en het concrete tijdstip nadat de noodzakelijke Europese wetgeving er is. Lagarde benadrukte dat het geld dat een centrale bank uitgeeft een ‘publiek goed’ is, en dat er volgens de ECB een digitale variant van cash moet bestaan in een omgeving waarin fysieke cash steeds minder wordt gebruikt. Geld dat rechtstreeks wordt uitgegeven door de centrale bank is voor de ECB de kern waarop het monetair systeem steunt. Een digitale euro in digitale tijden is volgens Lagarde dan ook een onderdeel van de Europese soevereiniteit. Volgens Fabio Panetta, de voorzitter van de Italiaanse centrale bank en architect van de digitale euro die ook op de persconferentie aanwezig was, is die zelfs een voorwaarde voor de financiële stabiliteit in de eurozone.