Twee Britse topministers nemen ontslag
Nieuwe kaakslag voor Johnson
Twee Britse topministers namen gisteren onverwacht ontslag uit de regering. Het betreft minister van Financiën Sunak en van Volksgezondheid Javid. Tussen beide aankondigingen zaten amper enkele minuten. De vice-voorzitter van de Tory-partij, Bim Afolami, volgde gisterenavond samen met enkele andere juniorfunctionarissen het voorbeeld. Partijvoorzitter Oliver Dowden deed dat eind vorige maand al nadat de Tories in speciale verkiezingen - het gevolg van het ontslag van twee in opspraak gekomen Conservatieven - zitjes verloren.
Het vertrek is het resultaat van een zoveelste schandaal dat (de regering van) Johnson teistert. Vorige week donderdag nam partijgenoot Chris Pincher ontslag als “deputy chief whip”, de medeverantwoordelijke voor partijdiscipline tijdens de stemming van wetten. Johnson promoveerde Pincher in februari tot die positie maar de man kwam snel in opspraak. Er werden verschillende klachten over ongepast gedrag tegen hem ingediend. Sommigen hadden betrekking op gebeurtenissen daags voor Pincher’s promotie. Johnson beweerde dat hij daarvan niet op de hoogte was maar dat bleek eerder deze week onwaar. De premier verontschuldigde zich gisteren voor het gedrag en de aanstelling van Pincher. Het was na Partygate de druppel voor Sunak en Javid. Ze trekken de ethiek en moraliteit van Johnson ernstig in twijfel. Het is een nieuwe kaakslag voor de premier die nog maar pas een interne vertrouwensstemming op weinig overtuigende wijze overleefde. Meer dan 40% van zijn partijgenoten stemde voor zijn ontslag. Na het nieuws gisteren, klinkt de roep om Johnson’s vertrek allicht nog luider, en niet alleen in eigen rangen. YouGov nam gisteren kort na de aankondigingen van Sunak en Javid een peiling af. Bijna 70% van de Britten vindt dat Johnson ontslag moet nemen. Meer dan de helft van diegene die in 2019 voor de Conservatieve Partij van de premier stemden, vindt dat ook.
Maar Johnson wijkt niet. Hij wees meteen plaatsvervangers aan: Barclay neemt de rol van Javid over en Zahawi die van Sunak. Het is vooral uitkijken wat dat laatste betekent voor het economisch beleid in het VK. Sunak, een voorstander van prudent fiscaal beleid na de ravage van corona, verschilde ook op dat vlak grondig van mening met Johnson. Op de financiële markten overschaduwde de grote algemene volatiliteit gisteren het Britse politieke nieuws. EUR/GBP verloor wat terrein richting het 0,86-niveau maar sterling was niet opgewassen tegen de dominante dollar. GBP/USD dook beneden 1,20, het zwakste niveau sinds de uitbraak van de pandemie. Het Britse pond kijkt nu allicht de kat wat uit de boom, zowel op niveau van het beleid als wat de resterende houdbaarheid van de premier betreft. Sommigen zien gisteren als het begin van het einde.