Yen in het defensief ondanks onzekere globale context
Zwakke munt niet langer een zegen in context van oplopende kosten
Een van de data-releases uit Azië vanmorgen: het Japanse handelstekort was veel groter dan verwacht: JPY 1031,4 mld, waar slechts een tekort van 390.5 mld werd verwacht. U leest het goed: handelstekort. De export houdt al bij al goed stand (19.1% j/j). Het tekort wordt vooral veroorzaakt door een versnelde groei van de import (34.0% j/j). Het importbedrag bereikte het hoogste niveau sinds 1979. Die hogere import is geen illustratie van een florerende binnenlandse vraag, maar vooral van de sterk oplopende kosten van die ingevoerde producten. Het illustreert de kern van het probleem. Inflatie bereikt zowaar ook Japan. De vraag is niet langer of ook Japan de 2%-doelstelling gaat halen (was nog 0.5% j/j in januari), maar wanneer. Omwille van technische basiseffecten gebeurt dat mogelijk binnen enkele maanden. Probleem is dat ook Japan de inflatiedoelstelling bereikt op de ‘foute’ manier, via hogere kosten en niet via binnenlandse vraaginflatie en/of hogere lonen. Dit maakt het voor de BoJ zeer moeilijk om het beleid te verstrakken. De kans bestaat zelfs dat de hogere externe kosten de bedrijven zelfs terughoudend maakt om de lonen te verhogen, ondanks druk van de regering om dat wel te doen. Geen goed verhaal voor de binnenlandse vraag dus.
In het verleden werd een zwakkere yen meestal gezien als een zegen voor de economie. In de huidige context is dat veel minder het geval. De Japanse minister van financiën liet recent voor het eerst verstaan dat ze de ‘yen in het oog houden’. Dat was in het verleden vaak de eerste stap om te waarschuwen voor mogelijke wisselkoersinterventies, toen meestal om een te sterke yen af te remmen. Voorlopig is het zo ver nog niet. De algemene trends blijven ondertussen wel ongunstig voor de yen. Het renteverschil met de rest van de wereld loopt gestaag op en gezien de weinig bemoedigende perspectieven voor de binnenlandse vraag is de kans dat de BoJ in de voorzienbare toekomst haar beleid zal verstrakken zo goed als onbestaande. De nervositeit op de grondstoffenmarkt speelt nu duidelijk tegen de yen. Vraag is of dit thema op termijn zijn kracht verliest, zelfs als er een oplossing/staakt-het-vuren zou komen in Oekraïne. Beide factoren (grondstoffen/rentenadeel) werden ondertussen zo dominant dat ze de yen verhinderen zijn traditionele rol van veilige haven op te nemen.
USD/JPY (118.30) noteert vanmorgen op een zucht van de top van op eind 2016 (118.66). Het zwakste niveau tegen de dollar in meer dan 5 jaar. Zelfs tegen een euro die ook niet aan zijn sterkste rit bezig is, kan de yen nauwelijks een vuist maken. Een eventuele pauze op de grondstoffenmarkt kan het negatieve sentiment t.a.v. de Japanse tijdelijk temperen. Toch blijft vooral het oplopend renteverschil met de rest van de wereld een stevige handicap. In dit verband is het uitkijken naar de reactie van USD/JPY vanavond op de start van de monetaire verstrakkingscyclus in de VS. Als de BoJ iets wil ondernemen tegen een ongewenste verdere verzwakking van de yen zal het waarschijnlijk moeten komen van verbale of eventuele echte interventies. De eerste kunnen mogelijk worden opgedreven als USD/JPY kaap van 120 overschrijdt. De zone van 125(.86) top 2015 is het ‘ultieme’ ijkpunt op de grafieken en mogelijk ook de stap te ver voor de BoJ.