Fiscale “whatever it takes” is een feit

"Als Duitsland de zwarte nul los laat, dan breken in Europa alle dijken. Dan zullen de Italianen zeggen: als de Duitsers al schulden mogen maken, dan mogen wij dat ook”. (CSU-boegbeeld en EVP-fractieleider Manfred Weber, december 2019)
Europa heeft crisissen nodig om heilige huisjes omver te schoppen. De voorbije jaren kregen we genoeg voorbeelden van oplossingen die totaal onbespreekbaar zijn en op veel weerstand botsen tot het water helemaal aan de lippen staat. Denk aan het Griekse faillissement, inclusief verliezen voor obligatiehouders. Denk aan negatieve rentes van de Europese centrale bank of haar obligatie-aankopen. Monetaire schuldfinanciering? NOOIT! Denk aan gezamenlijke Europa schulduitgiftes tijdens en na de Covid-pandemie, het alternatieve einde van ”de krekel en de mier”.
De Amerikaanse houding ten opzichte van de Russische invasie in Oekraïne lokte zo’n nieuwe crisis uit en zette Europa op een fast-track naar hogere defensie-uitgaven. We hadden het gisteren over von der Leyen’s voorzet (Re-Arm Europe) in de aanloop naar de Europese Raad van regeringsleiders morgen. Na Europese sluiting zette Duitsland gisteren impliciet het licht op groen voor fiscale stimulering. Het lost zijn obsessie met de zwarte (begrotings)nul en schrijft onder meer een blanco cheque voor defensie-uitgaven. Daarnaast staat een pakket van €500 miljard klaar voor infrastructuurwerken en versoepelen de uitgavenregels op niveau van de Duitse staten. Toekomstig bondskanselier Merz maakt gebruik van de oude samenstelling van het Duitse parlement om met de hulp van de SPD en de Groenen de grondwetswijzigingen (2/3e meerderheid nodig) door te voeren voor de eerste zitting van het nieuwe parlement (eind maart). Om zijn daden nog meer kracht bij te zetten parafraseerde Merz voormalig ECB-voorzitter Draghi. Duitsland doet “whatever it takes” om vrijheid en vrede in Europa te vrijwaren.
Een expansief Europees begrotingsbeleid is al langer onze troefkaart. De deus ex machina om de groei te stutten en Europa weer op de kaart te zetten. Schuld op schuld, ongeacht theoretische begrotingsregels. De marktreactie spreek vandaag voor zich. Duitse, en bij uitbreiding Europese, rentes stijgen tot 20 basispunten aan het lange eind van de curve. De Duitse 10-j rente test de 2024-top op 2.71%. De Duitse 30-j rente stijgt voor het eerst sinds eind 2023 boven 3% uit. De marktbewegingen zijn groot, maar geen eenmalige herpositionering. We verwachten de start van een nieuwe beweging hoger richting 2023-toppen. Het korte eind van de curve stijgt ook meer dan 10 basispunten. Groei-ondersteunende, inflatoire, fiscale stimulus noopt de ECB in principe aan tot voorzichtigheid wat betreft extra renteverlagingen na donderdag. Europese beurzen stijgen vandaag 2%-3%. De euro is eindelijk verlost van één van zijn vele demonen en buit USD-vermoeidheid (toegenomen kans op Amerikaanse recessie) uit. EUR/USD (1.07) breekt eerste weerstand op 1.0533/51 en trekt zonder omkijken door richting 1.0804 (62%-herstel op daling sep24-feb25).
Mathias Van der Jeugt, KBC Marktenzaal
Duitse 10j-rente (weekgrafiek) test 2024-top na fiscale “whatever it takes”
