21.09.2022

Nieuwe politieke aardverschuiving in Italië

Marktrapport

Laurent Convent

Economist, KBC Group

De Italiaanse politieke vulkaan is weer geactiveerd. Deze zomer viel de regering van nationale eenheid van oud-ECB voorzitter Mario Draghi, nadat de linkse Vijfsterrenbeweging zijn steun opzegde door onenigheid over een economisch stimuluspakket. Die beslissing keert als een boemerang terug in hun gezicht. Volgens de laatste peiling zou de Vijfsterrenbeweging haar stempercentage zien verdampen met 20 procentpunten tot 13%. De grote overwinnaar zou het extreemrechtse Fratelli d’Italia (FdI) van Giorgia Meloni worden, die met 25% haar stempercentage zou vervijfvoudigen ten opzichte van 2018. Het FdI zal samen met extreemrechtse Lega en, indien nodig, met de Forza Italia-partij van oud-premier Silvio Berlusconi, waarschijnlijk een meerderheid kunnen vormen in het Italiaanse parlement. De linkse partij Partito Democratico blijft steken op 22% en zou in dat scenario moeilijk een alternatieve coalitie op poten kunnen zetten.

Europa kijkt met argusogen toe

De politieke aardverschuiving kan ook in Europa voor onrust zorgen. Italië is de derde-grootste economie van de EMU en een economisch zorgenkind. Het bbp per capita daalde trendmatig sinds de invoering van de euro en het land torst na Griekenland de hoogste staatschuld in de EMU (152,6% van het bbp in k1 2022). Onder Mario Draghi kwam er wat economische verbetering. Het reëel bbp lag in 2022 1,1% hoger dan vóór de pandemie. Justitionele en administratieve hervormingen maakten Italië aantrekkelijker voor buitenlandse investeerders.

Giorgia Meloni slaat wel een heel andere toon aan dan de pro-Europese, hervormingsgerichte Draghi. Zo was ze vroeger voorstander van een terugkeer naar de Italiaanse lira en verdedigt ze een nationalisatie van activiteiten zoals vlieghavens en spoorwegen. Ze kantte ze zich ook tegen hervormingen van Draghi om concurrentie te bevorderen voor taxibedrijven en bij overheidsaanbestedingen. Haar anti-immigratiestandpunten en oppositie voor bepaalde Europese verdragen, zoals het economische samenwerkingsakkoord tussen Frankrijk en Italië (Quirinal treaty), kunnen voor verdere spanningen zorgen binnen de EU.

(Nog?) geen crisis op de financiële markten

De vraag blijft evenwel of de soep even heet zal worden gegeten als ze geserveerd wordt. Meloni heeft recent haar standpunten gematigd. Ze is nu een voorstander van de euro en verdedigt de NATO. Meloni pleitte ook voor een strak budgettair beleid. De financiële markten houden voorlopig het hoofd koel. De Duits-Italiaanse spread is sinds de val van de regering met slechts 20 basispunten gestegen en blijft daarmee ver beneden het hoogtepunt tijdens de schuldencrisis. Bovendien is het vooral een uiting van het algemeen stijgende renteklimaat. De markten verwachten dat de nieuwe Italiaanse regering de EUR 192 miljard fondsen van het Plan voor Herstel en Veerkracht en de bescherming van het Transmission Protection Instrument van de ECB zal willen behouden en dat ze dus de daaraan gekoppelde hervormingen zal (moeten) doorvoeren. Wel riskeert de iets meer pro-Europese Meloni dan conflicten met haar anti-Europese coalitiepartner Salvini (Lega). Die wil de begrotingsteugels lossen en heeft nauwe banden met Rusland.

Laurent Convent, Economist KBC Group

Opiniepeilingen Italiaanse verkiezingen

_Disclaimer:

_{Dit document is opgesteld door de KBC Economics - Markets desk en is niet opgesteld door de afdeling Research. De desk bestaat uit Mathias Van der Jeugt, Peter Wuyts en Mathias Janssens, analisten bij KBC Bank N.V., die gereguleerd wordt door de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA). Deze marktadviezen zijn het resultaat van een kwalitatieve analyse, waarin ruimte is voor ervaringen uit het verleden en persoonlijke beoordelingen. De standpunten zijn gebaseerd op de huidige marktomstandigheden en kunnen elk moment veranderen. De meest prominente input komt van publiek beschikbare gegevens, financieel nieuws, economisch en monetair beleid en courante technische analyses. De KBC Economics - Markets desk heeft redelijke inspanningen geleverd om deze informatie te verkrijgen uit bronnen die zij betrouwbaar acht, maar de inhoud van dit document is opgesteld zonder dat er een inhoudelijke analyse is gemaakt van deze bronnen. Er is niet beoordeeld of deze inzichten al dan niet geschikt zijn voor een bepaalde belegger. De meningen zijn onze huidige meningen op de datum die op dit materiaal staat en kunnen tegengesteld zijn aan eerdere aanbevelingen als gevolg van veranderde marktomstandigheden. De auteurs staan niet in voor de nauwkeurigheid, volledigheid of waarde (commerciële of andere) van dit document. Evenmin zijn de auteurs aansprakelijk jegens degenen die dit overzicht ontvangen voor de inhoud ervan of voor enig verlies of schade (hetzij uit onrechtmatige daad (inclusief nalatigheid), contractbreuk, schending van wettelijke of andere verplichtingen ) als gevolg van enig handelen of nalaten op basis van deze inhoud, evenmin voor enige vordering tegen de auteurs met betrekking tot de inhoud van of de informatie in dit document. Eventuele meningen die hierin worden geuit, weerspiegelen het oordeel ten tijde van het opstellen van het overzicht en kunnen zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. Gezien de aard van dit advies (gekoppeld aan valuta en rente) is het advies over het algemeen niet specifiek van aard. Als zodanig is er geen verwijzing naar enig corporate finance contract en als zodanig is er geen 12 maanden overzicht op basis van de verschillende adviezen. Dit document is slechts geldig gedurende een zeer beperkte periode, als gevolg van de snel veranderende marktomstandigheden.}

Nieuwe politieke aardverschuiving in Italië

Laurent Convent

Opiniepeilingen Italiaanse verkiezingen

Gerelateerde publicaties

Europese woningmarkt koelt niet langer af

BoJ op weg naar derde renteverhoging

De zoektocht naar goed nieuws voor het pond

Verschillend inflatieverhaal in Tsjechië en Hongarije