Een belangrijke plotwending in de brexitsaga
Brexit. Het is alweer geleden van afgelopen maandag dat we het daar nog over hadden. Dat is in het licht van de razendsnelle ontwikkelingen zowaar een eeuwigheid. Zo vond gisteren een belangrijke stemming plaats in het Britse parlement. Nog maar eens. In het verleden leverde zo’n “cruciale dag voor brexit” doorgaans weinig meer op dan de vaststelling dat alles nog mogelijk was. Het was vervolgens aftellen naar het volgend “beslissend moment”. De stemming gisteren betekende deze keer wél een belangrijke plotwending in de brexitsaga.
Gisteren stond een stemming over de zogenaamde “Withdrawal Agreement Bill” (WAB) op de parlementaire agenda. Dat is de tekst die het nagelnieuwe brexitakkoord in Britse wetgeving giet. Het op zaterdag goedgekeurde Letwin-amendement vereist namelijk dat de regering eerst het binnenlands wetgevend kader in orde brengt. Het goede nieuws is dat de Britse parlementsleden met een vrij duidelijke meerderheid de algemene principes van de tekst (en daarmee de brexitdeal) goedkeurden: 329 tegen 299. Johnson overtuigde niet minder dan 19 leden van de Labour-oppositie die het Noord-Ierse verzet meer dan compenseerden. Zelfs de meeste van de 21 Conservatieven die de premier uit de partij wipte, stemden voor. Boris Johnson nam vlot een zeer belangrijke maar slechts eerste horde.
Het Brits ratificatieproces is bijzonder tijdrovend. Boris Johnson beloofde het Britse publiek echter een vertrek op 31 oktober. Hij stelde daarom een spoedprocedure voor die alle ditjes en datjes van de WAB tegen donderdag door het Lagerhuis jaagt. Maar dat ging voor de meeste parlementsleden (lees: Labour, die klaarstaat met een resem amendementen) te ver. Het voorstel werd weggestemd. Quo vadis?
De premier suggereerde gisteren vervroegde verkiezingen bij een parlementaire tegenslag. Die zijn niet zo vanzelfsprekend. De recente polls zijn de Tory partij zeer gunstig. Maar het blijft een groot politiek risico, vraag dat maar aan Theresa May. De vereiste parlementaire 2/3e meerderheid nodig voor verkiezingen is bovendien niet gegeven. Tot slot zijn nieuwe verkiezingen, althans vóór brexit, misschien overbodig. Het ratificatieproces ligt momenteel stil in afwachting van de allicht goedkeurende Europese beslissing over een brexituitstel. De EU kan opteren voor een “flextension” met brexit op 31 januari of eerder van zodra het VK alle zaken op orde heeft. In dat laatste geval kan Johnson een vertrek na 31 oktober zonder gezichtsverlies verkopen als een “technisch uitstel”. Toch sluiten we verkiezingen niet volledig uit. Dat risico is reëel als enkele van de Labour-amendementen (douane-unie met de EU, referendum over de brexitdeal …) het zouden halen en de positie van de premier ondermijnen.
Het pond startte een stevige verliesreeks in mei 2019. Noem het “het BoJo-effect”, synoniem voor een toenemend risico van een no-deal brexit. De kans daarop nam de afgelopen weken stelselmatig af. Sterling herstelde op indrukwekkende wijze: EUR/GBP noteert momenteel in de buurt van 0.865 vs. 0.93 in augustus. Een vertrek mét akkoord is sinds gisteren nooit eerder zo concreet geweest. De dreiging van nieuwe verkiezingen en politiek gekibbel bezorgen het pond op korte termijn wellicht de nodige bibbers. Maar een no-deal is waarschijnlijk niet meer aan de orde. Dat is op zich goed nieuws voor het pond, al is dit na de recente rally al grotendeels verdisconteerd. EUR/GBP 0.85 wordt een belangrijke steunzone (weerstand voor het pond dus) die waarschijnlijk niet ‘zonder reden’ wordt doorbroken.