Marktanalyse platina
Uit het departement: “Opmerkelijke prijsrally van circa 80%”
Platina kende een indrukwekkende rally sinds de start van 2025. Tot dusver in 2025 steeg de platinaprijs met ongeveer 80%, een duidelijke trendbreuk met de prijsontwikkeling van de afgelopen 15 jaar. Ondanks de forse stijging blijft het historische record uit 2008 voorlopig onaangetast. De relatieve waardering van platina ten opzichte van goud suggereert dat goud relatief duur is geworden, of dat platina juist ondergewaardeerd is. Deze discrepantie kan wijzen op een potentiële herwaardering van platina, afhankelijk van marktontwikkelingen en fundamentele factoren. Volgens Google Trends is de belangstelling voor platina -ETF’s alleszins sterk toegenomen. In september werd de zoekterm “platinum ETF” acht keer vaker ingevoerd dan in januari. De recente goudrally zet retailbeleggers dus ook aan tot een interesse in platina.
Identikit
Platina is een edelmetaal met het chemisch symbool Pt en atoomnummer 78. Het staat bekend om zijn hoge dichtheid, uitstekende corrosiebestendigheid, hoge smeltpunt (1768 °C), vervormbaarheid en stabiliteit bij hoge temperaturen. Platina behoudt zijn glans zelfs na verhitting en wordt nauwelijks aangetast door eenvoudige zuren. Platina wordt gewonnen uit primaire platinamijnen en als bijproduct van de winning van nikkel en koper. Het behoort tot een groep van zes elementen die bekend staat als de platinagroepmetalen (PGM). De andere metalen in deze groep zijn iridium, osmium, palladium, rhodium en ruthenium. Platina komt het meest voor in deze groep en wordt het meest gebruikt.
Platina is wereldwijd slechts in beperkte mate beschikbaar : er is naar schatting zo’n 8.000 ton bovengronds. Ter illustratie: als men al het platina in één kubus zou gieten, zou die slechts 7 meter hoog zijn, aanzienlijk kleiner dan de kubussen van goud (216.265 ton, 22 meter) en zilver (1,74 miljoen ton, 55 meter). Ondanks zijn cruciale industriële toepassingen en strategisch belang blijft platina daarmee een van de schaars beschikbare edelmetalen.
Toepassingen
De auto -industrie is de grootste afnemer van platina, voornamelijk voor het gebruik in katalysatoren die schadelijke uitlaatgassen omzetten in minder vervuilende uitlaatgassen. De toenemende autoproductie in opkomende markten en strengere wereldwijde emissienormen hebben deze vraag jarenlang ondersteund. De opmars van elektrische voertuigen, die nauwelijks platina vereisen, zal deze groei echter geleidelijk afremmen. Naast mobiliteit speelt platina ook een belangrijke rol in industriële toepassingen zoals de productie van salpeterzuur, glas, medische apparatuur (zoals pacemakers) en waterstoftechnologie. Verder wordt het edelmetaal gebruikt in juwelen en als beleggingsinstrument.
Productie
De totale platinaproductie bedroeg in 2024 zo’n 170.000 kilogram. Zuid -Afrika is met een marktaandeel van 71% veruit de grootste platinaproducent ter wereld. Zimbabwe en Rusland volgen op ruime afstand met elk 11%, terwijl Canada en andere landen elk 3% bijdragen. De Verenigde Staten nemen slechts 1% voor hun rekening. Deze sterke geografische concentratie benadrukt de afhankelijkheid van één regio voor de wereldwijde platinaproductie.
Overzicht van platina-aandelen
- Sibanye Stillwater is een internationale mijnbouw - en metaalverwerkingsgroep met een gediversifieerde portefeuille van activiteiten, projecten en investeringen verspreid over vijf continenten. Het bedrijf is actief in de recycling van platinagroepmetalen (PGM’s ) en in de herverwerking van mijnafval. Sibanye Stillwater behoort tot de toonaangevende producenten van platina, palladium en rhodium, en is tevens een belangrijke speler in de goudproductie. Daarnaast produceert en raffineert het iridium, ruthenium, nikkel, chroom, koper en kobalt. In lijn met zijn strategische diversificatie heeft het bedrijf ook geïnvesteerd in de winning en verwerking van batterijmetalen. De PGM -activiteiten van Sibanye Stillwater zijn gevestigd in de Verenigde Staten, Zuid -Afrika en Zimbabwe.
- Impala Platinum is een in Zuid -Afrika gevestigde producent van platinagroepmetalen (PGM’s ), met een geïntegreerde bedrijfsstructuur die bestaat uit mijnbouwactiviteiten, Impala Refining Services en aanvullende segmenten. Het bedrijf exploiteert zeven mijnbouwlocaties en een raffinage -eenheid, Impala Refining Services. De mijnbouwactiviteiten zijn strategisch gepositioneerd in drie belangrijke geologische regio’s : het Bushveld Complex in Zuid -Afrika, de Great Dyke in Zimbabwe en het Canadese Schild. Impala Platinum produceert een breed scala aan metalen, waaronder platina, palladium, rhodium en nikkel, evenals diverse bijproducten. De onderneming vermarkt en verkoopt haar producten wereldwijd, met afzetmarkten in Zuid -Afrika, Japan, China, de VS en Europa.
- Valterra Platinum Limited (voorheen Anglo American Platinum) is een wereldwijd opererend mijnbouwbedrijf, gespecialiseerd in de winning, verwerking en verkoop van platinagroepmetalen (PGM’s ) en aanverwante bijproducten. Het productportfolio omvat platina, palladium, rhodium, iridium, ruthenium en osmium, evenals bijproducten zoals goud en diverse basismetalen. Het bedrijf beschikt over tien operationele vestigingen, waaronder zes mijnbouwlocaties en vijf smelterijen en raffinaderijen. Deze geïntegreerde infrastructuur ondersteunt de volledige waardeketen van exploratie tot eindproduct.
Conclusie
In 2025 heeft platina zich onderscheiden door een opmerkelijke prijsrally van circa 80%, waarmee het edelmetaal een duidelijke trendbreuk vertoont ten opzichte van de afgelopen 15 jaar. De productie is sterk geconcentreerd in Zuid -Afrika, wat het aanbod kwetsbaar maakt voor geopolitieke spanningen en operationele risico’s. De relatieve waardering ten opzichte van goud, gecombineerd met een toegenomen interesse van retailbeleggers , wijst op een mogelijk herwaarderingsproces.
Vanuit fundamenteel perspectief en gezien de recente marktontwikkelingen, achten wij een beperkte blootstelling aan platina interessant als diversificatie binnen een edelmetaalportefeuille. Wij schatten het opwaarts potentieel van platina hoger in dan dat van goud en zilver. Tegelijkertijd dienen beleggers rekening te houden met de inherente volatiliteit van de platinamarkt en de afhankelijkheid van industriële vraag, met name vanuit de auto -industrie.
Een gespreide benadering via ETF’s of gestructureerde producten kan helpen om het risico te beperken. Binnen onze besproken aandelen gaat de voorkeur uit naar Sibanye Stillwater , gezien de strategische positie en operationele hefboom op de platinaprijs.