Povere groei in China, met bevolkingskrimp als toetje
Uit het departement: “Reculer pour mieux sauter”
Ondanks het loslaten van het nulcovidbeleid bedroeg de groei in het vierde kwartaal nog 2,9% op jaarbasis, wat hoger is dan verwacht. Eveneens zoals verwacht is het feit dat het Chinese bbp-cijfer voor 2022 ver van de door de autoriteiten vooropgestelde groeidoelstellingen van 5,5% uitgekomen is. En ook het begin van 2023 zal alvast economisch gezien ingewikkeld zijn. En dat na 2022, waarin de gehele Chinese economie aan het laagste percentage groeide sinds 1976. Over vertraging gesproken: de Chinese bevolking is vorig jaar voor het eerst sinds 1961 gedaald!
Covid en laissez-faire verpesten de sfeer
Het is duidelijk de combinatie van het zero-covid beleid gevolgd door het laissez-faire beleid die deze slechte prestaties van de Chinese economie verklaart. En nu de besmettingen zich als een lopend vuurtje blijven verspreiden, met voor het eerst een door de autoriteiten erkend aantal van 60.000 doden. In deze context is het logisch dat de fabrieken het moeilijk hebben, want er is een belangrijk gebrek aan personeel.
Niettemin steeg de industriële productie in december met 1,3% op jaarbasis, al moet zelfs dat gelezen worden in het licht van een groei die in november nog met 2,2% groeide. Dat ook de detailhandelsverkopen in december opnieuw daalden is een teken aan de wand, al bleef die daling in december beperkt tot -1,3% op jaarbasis, tegenover een eerdere lezing van -5,9%.
Vastgoed als zwaard van Damocles
En hoewel het herstel in het tweede kwartaal zou moeten beginnen, zijn twee andere indicatoren zeer zorgwekkend voor de toekomst. Enerzijds daalden de investeringen in onroerend goed in 2022 met 10,0% op jaarbasis, de eerste daling sinds het begin van de statistieken in 1999, en kende de verkoop van onroerend goed met een daling van 24,3% de grootste terugval sinds 1992. En de nieuwbouw van woningen daalde in 2022 met 39,4% op jaarbasis, om het plaatje helemaal af te maken. De regering van Xi Jinping heeft met andere woorden nog enkele hele zware katten te geselen, en kon mogelijk net daarom overgaan tot een veel soepeler beleid ten aanzien van de Chinese technologiebedrijven.
Krimpende bevolking
En aan de andere kant is de Chinese bevolking vorig jaar voor het eerst sinds 1961 gedaald, met 1,41 miljard mensen eind 2022, een daling van ongeveer 850.000. Dit cijfer is vooral zorgwekkend omdat de autoriteiten hun model hebben gebaseerd op een groei die vooral door de binnenlandse consumptie zou worden aangedreven, maar met de sneller dan verwachte vergrijzing van de bevolking betekent dit minder beschikbare arbeid en hogere kosten voor gezondheidszorg en sociale voorzieningen.
Deze bevolkingsafname is het gevolg van twee volledig tegengestelde trends. Enerzijds bedroeg het geboortecijfer slechts 6,77 geboorten per 1.000 inwoners, tegenover 7,52 geboorten in 2021, het laagste geboortecijfer ooit. Het sterftecijfer is daarentegen het hoogste sinds 1974 en bedroeg 7,37 doden per 1.000 mensen, tegenover 7,18 doden in 2021. Dit laatste cijfer zou begin dit jaar sterk kunnen stijgen, volgens sommige voorspellingsmodellen, die het aantal Covid-gerelateerde sterfgevallen op meer dan 1 miljoen schatten.