Hoe ‘groen’ voorlopig allesbehalve ‘zwart-wit’ is
Uit het departement: “Wat is duurzaamheid juist?”
Willen we onze toekomst waarborgen, dan moeten we van duurzaamheid onze grootste prioriteit maken. Daar zijn we het allemaal over eens. Maar wat is ‘duurzaamheid’ juist? De antwoorden zijn vaak niet zwart-wit.
Elektrische wagens, bijvoorbeeld, hebben geen uitstoot van schadelijke CO2. Toch zijn ze niet klimaatneutraal. Tijdens de productie van de batterijen wordt veel CO2 uitgestoten en ook de elektriciteit waarmee we die batterijen opladen, is niet altijd even vrij van uitstoot. Hoe ‘schoon’ is die elektrische wagen dan echt? Bovendien evolueert het begrip ‘duurzaam’ door de tijd heen. De huidige generatie jongeren bijvoorbeeld, kijkt verder en kiest vaker voor een elektrische deelauto dan voor een elektrische auto in eigen bezit.
Over smaken en kleuren valt niet te twisten. Over duurzaamheid des te meer. De financiële sector probeert het begrip duurzaamheid te vatten in verschillende duurzaamheidsfactoren: ‘environmental’, ‘social’ en ‘governance’ factoren, ook wel ESG-factoren genoemd. ESG-ratingbedrijven komen soms met verschillende scores voor eenzelfde bedrijf. Er zijn immers vandaag nog geen eenduidige definities beschikbaar. ‘Zijn de bedrijven in mijn verantwoorde beleggingsfondsen dan louter willekeurig gekozen?’, zie ik je denken. Uiteraard niet. Bij KBC vinden we het belangrijk om transparant te zijn over hoe we te werk gaan. Aan jou als belegger om te oordelen of je onze aanpak kan smaken.
Kwalitatieve data en een betrouwbare data-analyse
Onze volledige screeningsmethodologie is gebaseerd op data. Een doorgedreven analyse van kwalitatieve data bepaalt of bedrijven en landen al dan niet de lat halen. Bovendien laat objectieve data-analyse toe beslissingen te onderbouwen en te legitimeren.
Data en data-analyse lijken misschien evident, in de praktijk zijn ze dat allerminst. Wereldwijd zijn er maar liefst 40 000 beursgenoteerde bedrijven. Neem daarbovenop de exponentiële toename aan data in onze digitale maatschappij en je begrijpt voor welke uitdagingen we staan. Welke data zijn betrouwbaar en relevant? Hoe komen we aan die data? Hoe houden we ze up-to-date? Op welke manier kunnen we de massa aan data snel en efficiënt verwerken? Hoe vermijden we onbedoelde vooroordelen in onze data-analyse? Je merkt het, er is heel wat expertise nodig om deze klus te klaren. Daarvoor doet KBC een beroep op professionele dataleveranciers, gespecialiseerd in duurzaamheidsbeoordeling van beursgenoteerde bedrijven.
De keuze voor een professionele dataleverancier
Dataleveranciers zoals Morningstar Sustainalytics, MSCI, S&P Global of Refinitiv, worden tot op heden zelf niet officieel gecontroleerd. Op die manier zijn ze scheidsrechter in een wereld van duurzaam en verantwoord beleggen, waarin elk jaar meer miljarden rondgaan, terwijl het speelveld een grijze zone blijft, zonder uniforme regels. Dat dataleveranciers nergens onder toezicht staan, zou vragen kunnen doen rijzen over hun onafhankelijkheid.
Zolang er geen wereldwijde standaard is voor het rapporteren van duurzaamheidsprestaties, is de keuze als vermogensbeheerder voor een specifieke dataleverancier dan ook cruciaal. KBC Asset Management kiest bewust voor Morningstar Sustainalytics als belangrijkste dataleverancier en gaat hierbij niet over één nacht ijs. Op geregelde tijdstippen houden we, samen met de Responsible Investing Advisory Board, een onafhankelijke raad van professoren, verschillende dataleveranciers tegen het licht. We maken een analyse van o.a. de aangeleverde diensten, de scope, de frequentie van updates en de kwaliteit van de rapporten, waarbij transparantie over de gebruikte bronnen cruciaal is. De Responsible Investing Advisory Board neemt ook altijd een deel van de bedrijven onder de loep ter kwaliteitscontrole.
Morningstar Sustainalytics levert ons de nodige data en data-analyse voor een brede kwalitatieve ESG-Risk Rating. Ook voor Product Involvement Research en Controverse Research kunnen we bij hen terecht. Met de toenemende aandacht voor CO2-uitstoot, heeft KBC bijkomend gekozen voor Trucost voor de aanlevering van carbon data. Wanneer het gaat over uitsluitingen, maakt KBC, naast Morningstar Sustainalytics, ook gebruik van de data en data-analyse van MSCI, met als doel het incident of de controverse zo objectief mogelijk te beargumenteren. Uitgangspunt is om die dataleverancier te kiezen die de beste data aanlevert voor een specifiek deelaspect.
Bronvermelding: Sustainalytics © Sustainalytics [2022]; MSCI © MSCI [2022]; S&P Trucost Limited © Trucost [2022]
Onze eigen duurzaamheidsmethodologie voor landen
Net zoals voor bedrijven bestaat er ook voor landen voorlopig geen uniforme definitie van wat ‘duurzaamheid’ juist betekent. Je zou als vermogensbeheerder een index kunnen gebruiken om de duurzaamheid van landen in kaart te brengen. Deze aanpak schiet in onze ogen te kort omdat hij vaak maar één enkel aspect uit de ESG-criteria meeneemt, zoals corruptie of milieu. Vanuit de ambitie een brede waaier aan ESG-factoren in onze duurzaamheidsanalyse voor landen op te nemen, heeft KBC sinds 2002 een eigen duurzaamheidsbarometer ontwikkeld, gebaseerd op de inzichten van onze macro-economen bij KBC Economics. Onze duurzaamheidsbarometer richt zich op vijf thema’s:
- Algemene economische prestaties van een land en de stabiliteit ervan
- Sociaal-economische ontwikkeling van de bevolking
- Gelijkheid, vrijheid en rechten van de bevolking
- Milieuprestaties en -toewijding
- Zekerheid, veiligheid en internationale relaties.
Voor de analyse van al deze thema’s baseert KBC zich op data afkomstig van erkende internationale instellingen, zoals de Verenigde Naties, de Wereldbank of de OESO, of gerenommeerde instanties, zoals het Wereld Economisch Forum.
Regelgeving geeft duwtje in de rug naar meer transparantie
Almaar meer bedrijven publiceren naast hun financieel jaarverslag ook een duurzaamheidsrapport. Dat doen ze niet alleen vanuit de wil om het brede publiek te informeren. Overheden en regelgevers leggen steeds vaker wetten op waardoor meer data noodzakelijk zijn.
Zo worden met de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) bedrijven met meer dan 500 werknemers in dienst in de EU verplicht om vanaf 2024 informatie bekend te maken over de manier waarop zij met ESG-uitdagingen omgaan. Het gaat dan bijvoorbeeld over informatie over milieu, sociale kwesties en de naleving van mensenrechten, maar ook over een anticorruptiebeleid en diversiteit in ondernemingsbesturen. De Europese taxonomie classificeert bedrijven op basis van ecologische activiteiten. De Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) definieert een duurzame belegging als economische activiteiten die bijdragen tot een milieudoelstelling of een sociale doelstelling.
Welke wet het ook mag zijn, om als bedrijf opgenomen te worden in verantwoorde beleggingen is het belangrijk om transparant data te delen. Wie als bedrijf niet rapporteert, valt vroeg of laat uit de boot.
Als professioneel vermogensbeheerder de puntjes op de i zetten
Meer dan klimaat alleen
De nadruk op milieu domineert vaak het nieuws. En terecht. De klimaatopwarming stelt ons allen voor nooit geziene uitdagingen. Maar wat verantwoord beleggen betreft, legt KBC de focus op alle drie de aspecten van ESG: niet alleen milieu, maar ook sociale aspecten en goed bestuur worden in acht genomen.
Duurzaamheid zet de toon
Als vermogensbeheerder is het onze plicht om de lat hoger te leggen. We houden hierbij rekening met de evoluties in de maatschappij en met de inzichten vanuit de Responsible Investing Advisory Board. Regelmatig houden we onze manier van werken binnen verantwoord beleggen tegen het licht. Volstaat onze manier van werken nog in de huidige maatschappij? Of liggen de verwachtingen hoger en passen we ons als dusdanig aan? Waar kunnen we proactief de kaarten beter schudden om de wereld vanuit beleggen een beetje duurzamer te maken? Ook in onze conventionele beleggingen leggen we op die manier de lat steeds hoger. Denk bijvoorbeeld aan ons tabakbeleid. Als gevolg van de schadelijke effecten ervan sluiten we uit onze verantwoorde beleggingsfondsen tabak al jaren uit. Een beleid dat doorsijpelde naar onze conventionele beleggingen. KBC ondertekende in 2019 de Tobacco-Free Finance Pledge.
Kwaliteitsnorm Towards Sustainability
Febelfin heeft samen met stakeholders binnen en buiten de financiële sector een kwaliteitsnorm uitgewerkt voor verantwoord beleggen. Met het onderschrijven van het Towards Sustainability label biedt KBC een extra kwaliteitsgarantie voor jou als verantwoord belegger. Ruimte voor hen die nog kunnen en willen leren. Wat de ESG Risk Score betreft, sluit KBC in zijn verantwoorde fondsen enkel bedrijven met een 'severe ESG risk' onverbiddelijk uit. Bedrijven met een 'high ESG risk' worden niet direct uitgesloten. Een doorgedreven analyse dringt zich op. Maar wanneer blijkt dat de wil er is om stappen te zetten, wil KBC deze bedrijven de kans geven de voor hen relevante ESG-uitdagingen vast te pakken. De grootste ESG-winst zit immers vaak bij die bedrijven die het vandaag nog minder goed doen. Door hen niet systematisch uit te sluiten, willen we hen stimuleren om het beter te doen.
Transparantie troef
Over smaken en kleuren valt niet te twisten. Over duurzaamheid des te meer. Er zijn wel degelijk verschillen in de manier waarop bedrijven worden geëvalueerd. Er zijn wel degelijk verschillen in data en in de manier waarop je die data analyseert. Net door deze verschillen te erkennen en te kiezen voor kwalitatieve partners, kunnen wij als vermogensbeheerder voor jou als belegger het verschil maken.
Willen we onze toekomst waarborgen, dan moeten we van duurzaamheid onze grootste prioriteit maken. Daar zijn we het nog steeds over eens. KBC draagt duurzaamheid hoog in het vaandel, ook wat jouw beleggingen betreft. En hoewel 'groen' dus voorlopig nog allesbehalve zwart-wit is, zetten we wel degelijk weloverwogen stappen. Wij hopen dat onze aanpak je kan smaken. En dat jij samen met ons voor de weg vooruit kiest.