Het Rusland-effect voor Europese bedrijven

De Russische invasie in Oekraïne is ondertussen een week oud en ook al is het niet helemaal duidelijk wat het verdere verloop zal zijn, stapelen de berichten over een verdere economische isolatie van Rusland zich op. Steeds meer bedrijven knippen, al dan niet verplicht door de opgelegde sancties, hun banden met het land door. Activiteiten worden stopgezet, belangen in lokale dochterbedrijven worden aan de deur gezet. We gingen op zoek naar de blootstelling van Europese bedrijven, buiten de banksector, in Rusland.

Onderstaand overzicht van bedrijven, onder meer afkomstig van Reuters, leert dat het niet enkel energie/oliebedrijven zijn die ingezet hebben op Rusland. Al maken die wel een flink deel van de lijst uit. Een andere rode draad doorheen die lijst, die overigens geen volledigheid claimt, is dat de blootstelling voor de meeste bedrijven beperkt is. Maar terwijl het momenteel niet de belangrijkste afzetmarkt is voor de meeste bedrijven, was het voor sommigen wel een veelbelovende toekomstige markt. Veel bedrijven kijken ondertussen trouwens ook al tegen koersverliezen aan van zo’n 20%.
 

• Alstom
  De Franse groep rekent voor zo’n 5% van zijn omzet op de Russische markt. Op het niveau van de winstgevendheid wordt dat 2,5%. De blootstelling van de spoorwegbouwer gebeurt via een 20%-belang in Transmashholding, één van de grootste producenten van rollend materieel in Rusland.
• BASF
  De Duitse chemieproducent is mede-eigenaar van Wintershall Dea, één van de financiers van de opgeschorte Nord Stream 2-gaspijpleiding. Operationeel zegt BASF dat het 1% van de groepsomzet uit Rusland haalt.
• Beiersdorf
  De Duitse producent van onder meer Nivea haalt minder dan 3% van zijn omzet uit Rusland en op het niveau van de winst is dat nog minder.
• BP
  Het Britse olieconcern, dat de grootste buitenlandse investeerder in Rusland is, zei zondag dat het van plan is zijn belang van 19,75% in oliegigant Rosneft op te geven. Daarmee komt een abrupt en duur einde aan 30 soms moeilijke jaren in het olierijke land. Het bedrijf heeft ook belangen in verschillende andere olie- en gasprojecten in Rusland.
• Coca-Cola HBC
  Het in Londen genoteerde bedrijf bottelt Coke voor Rusland, Oekraïne en een groot deel van Centraal- en Oost-Europa. Het rekent Rusland tot zijn grootste markten en heeft er 7.000 mensen in dienst.
• Danone
  De Franse zuivelproducent controleert het Russische zuivelmerk Prostokvanhino en haalt 6% van de totale omzet uit het land.
• Engie
  Het Franse gasbedrijf is een van de vijf medefinanciers van Gazprom's Nord Stream 2.
• Equinor
  Het Noorse bedrijf heeft minderheidsparticipaties in drie Russische olievelden.
• Generali
  Italië's grootste verzekeraar heeft een minderheidsbelang in de Russische verzekeraar Ingosstrakh.
• Heidelbergcement
  Het Duitse bedrijf heeft drie fabrieken in Rusland die naar eigen zeggen niet naar het buitenland exporteren.
• Henkel
  De producent van consumentenproducten telt zo’n 2.500 medewerkers in Rusland, verdeeld over 11 productie sites. Het land tekent voor iets minder dan 5% van de omzet.
• Inditex
  Rusland tekent voor zo’n 4% van de omzet van de Spaanse kledinggroep. De winstbijdrage is te verwaarlozen.
• Linde
  De producent van industriële gassen is een belangrijke leverancier van Gazprom.
• Metro
  De Duitse detailhandelaar heeft ongeveer 10.000 mensen in dienst in Rusland, waar het zo'n 2,5 miljoen klanten bedient, en exploiteert 26 winkels in Oekraïne.
• Neste
  De Finse raffinaderij is voor tweederde van haar oliebehoeften afhankelijk van Rusland, maar zegt dat een aanzienlijk deel van haar aankopen van ruwe olie op spotmarkten gebeurt "per lading, en daarom kunnen wij flexibel reageren op veranderingen in de markten".
• Nestlé
  De Zwitserse consumentengoederengigant had sinds 2020 zes fabrieken in Rusland, waaronder fabrieken die snoepgoed en dranken maken, aldus zijn website. Zijn omzet in 2020 uit Rusland was ongeveer 1,7 miljard dollar waard.
• Nokian Tyres
  Het Finse bedrijf heeft een fabriek en een groot bandenmagazijn in Rusland.
• OMV
  De olie- en gasmaatschappij is een van de vijf financierders van Nord Stream 2 en is de belangrijkste Oostenrijkse importeur van Russisch gas. Het heeft een belang van 24,99% in het Russische gasveld Juschno-Russkoje.
• Pepsico
  De Amerikaanse frisdrank- en snackproducent haalt 4,4% van zijn omzet uit Rusland en Oekraïne samen. Rusland tekende in 2021 voor 3,4 miljard dollar.
• Renault
  De Franse autofabrikant realiseert 8% van zijn kernomzet in Rusland, volgens Citibank. Het heeft een aandeel van 69% in de Russische joint venture Avtovaz, die achter het automerk Lada zit en meer dan 90% van zijn autoproductie ter plaatse verkoopt.
• Rolls-Royce
  De Britse vliegtuigmotorenfabrikant zegt dat 20% van zijn titanium, dat in straalmotoren wordt gebruikt, uit Rusland komt, maar zei dat het land minder dan 2% van zijn totale omzet bijdraagt.
• Safran
  Het Russische VSMPO-AVISMA is de grootste afzonderlijke leverancier van titanium van de Franse fabrikant van straalmotoren Safran, hoewel het Franse bedrijf zegt dat Rusland minder dan de helft van zijn behoeften levert.
• Shell
  De Brits-Nederlandse oliemaatschappij bezit 27,5% van het Sakhali-2-project voor vloeibaar aardgas, dat een jaarlijkse capaciteit heeft van 10,9 miljoen ton en wordt geëxploiteerd door Gazprom. Het is een van de vijf medefinanciers van Nord Stream 2.
• Siemens
  Minder dan 1% van de omzet van de Duitse groep wordt in Rusland gerealiseerd.
• TotalEnergies
  Het Franse olieconcern is een van de grootste investeerders in Rusland met een belang van 19,4% in het Russische Novatek, een belang van 20% in de joint venture Yamal LNG, een belang van 21,6% in Arctic LNG 2, een belang van 20% in het on-shore olieveld Kharyaga en diverse belangen in de sectoren hernieuwbare energie, raffinage en chemie van het land, aldus de website van het bedrijf.
• Uniper
  Het Duitse nutsbedrijf heeft een belang van 1 miljard dollar in Nord Stream 2, samen met vijf elektriciteitscentrales in Rusland met een gecombineerde capaciteit van 11,2 gigawatt, die in ongeveer 5% van de totale Russische energiebehoefte voorzien. Uniper en zijn meerderheidsaandeelhouder Fortum bezitten samen 12 elektriciteitscentrales in Rusland en hebben daar 7.000 mensen in dienst.
• Volkswagen
  De Duitse autofabrikant heeft twee fabrieken en ongeveer 4.000 werknemers in Rusland. Het bouwde in 2021 ongeveer 170.000 voertuigen in het land, een klein aantal vergeleken met de 8,9 miljoen eenheden die vorig jaar wereldwijd werden verkocht.