Habemus pactum

Europa en het VK kondigden gisteren een akkoord aan over een bijsturing van het Noord-Ierse protocol. Dit is het onderdeel van het brexitakkoord dat het goederenverkeer tussen het Britse vasteland en Noord-Ierland regelt. Het huidige protocol legt een douanegrens in de Ierse zee, zodat goederen vanuit het vasteland naar Noord-Ierland aan strenge controles onderworpen zijn. Tot hier, en niet verder?

Witte rook vanuit Windsor, Verenigd Koninkrijk. Europees Commissievoorzitster Ursula von der Leyen en Brits premier Sunak kondigden gisteren een akkoord aan over een bijsturing van het Noord-Ierse protocol. Dit is het onderdeel van het brexitakkoord dat het goederenverkeer tussen het Britse vasteland en Noord-Ierland regelt. Het huidige protocol legt een douanegrens in de Ierse zee. Goederen vanuit het vasteland naar Noord-Ierland, hoewel onderdeel van het VK, zijn hierdoor aan strenge controles onderworpen. Het levert een hoop papierwerk op, maar het vermijdt een fysieke grens op het Ierse eiland die het kwetsbare vredesevenwicht tussen de Ierse republiek, dat wel nog deel uitmaakt van de EU, en Noord-Ierland misschien ondermijnt.

Maar naast bureaucratie, zorgde het protocol ook voor frustraties. De Britsgezinde Noord-Ierse partij, DUP, voelt zich ontkoppeld van het vasteland. Uit protest weigert ze de regeringsdeelname met Sinn Féin. De bestuurscrisis sleept ondertussen al een jaar aan. Voor Noord-Ierse consumenten en bedrijven betekenen de logge procedures slechte tot zelfs geen bevoorrading van een waaier aan producten. De belangrijkste aanpassing onder het bijgevijlde akkoord is de invoering van twee fictieve handelsstroken. Goederen vanuit het Britse vasteland bestemd voor Noord-Ierland volgen de frictieloze “groene route”. Het verkeer langs de “rode route” met eindbestemming Ierland valt wel onder uitgebreid douanetoezicht. Het protocol 2.0 remedieert nog enkele andere heikele punten. Zo kunnen (veranderingen aan) het Britse subsidie- en indirecte belastingenbeleid zonder het fiat van Brussel. Een ander belangrijk twistpunt, de jurisdictie van het Europees Grondwettelijk Hof in geval van een dispuut, blijft eigenlijk onopgelost. De instelling heeft nog steeds het laatste woord. Dat is al van bij het begin een doorn in het oog van de DUP. De partij neemt op dit moment het akkoord onder de loep. Maar in principe is een formele stemming in het Britse Lagerhuis, waar de DUP de Conservatieve Partij gedoogsteun levert, niet nodig om het akkoord in voege te brengen.

Met het pact trekken het VK en de EU een streep onder maandenlange onderhandelingen en bij uitbreiding onder brexit. Niet dat het thema de markten na al die tijd nog écht bezighield; het referendum dateert al van 2016. Het Britse pond profiteerde gisteren maar de beweging droeg niet ver. De steunzone in EUR/GBP nabij 0.877, gevolgd door 0.8735 houdt tot nader bericht stand. Met het nieuwe akkoord op zak, kan premier Sunak zich nu wel terug focussen op de voor de markt echt belangrijke zaken. Het land uit een koopkrachtscrisis, de grootste stakingsgolf in decennia en een nakende recessie loodsen, om maar iets te noemen. Een titanenwerk, als je weet dat de regering omwille van grote budgettaire tekorten en de (al geleverde) monetaire verstrakking door de Britse centrale bank (beleidsrente naar 5%?!) tegen grote financiële beperkingen aankijkt. Het is een van de redenen voor onze structurele terughoudendheid ten aanzien van het Britse pond, zowel tegenover de euro als de dollar.

EUR/GBP: pond profiteert amper van het bijgevijlde Noord-Ierse protocol

Bron: Bloomberg