Energieschok legt Europese groei stil

De Europese gasprijzen stegen naar ongekende hoogtes, nu Rusland de toevoer van gas door de Nordstream1 pijplijn voor een onbepaalde duur heeft opgeschort. De Europese gasprijzen schommelen nu rond de 200 euro per MWh, een verviervoudiging ten opzichte van een jaar geleden. Langdurig hoge gasprijzen kunnen serieuze gevolgen hebben voor de Europese industrie en consumenten. Vooroplopende indicatoren suggereren een stevige groeivertraging in de komende twee kwartalen en in 2023 in Europa, maar wijzen vooralsnog niet op een diepe recessie. KBC Economics verwacht nu in de eurozone een reële bbp-groei van 2,9% in 2022, die zal vertragen naar 0,3% in 2023. Risico’s blijven wel duidelijk neerwaarts gericht en het risico van een diepe recessie is niet langer een staartrisico.

De hoge gasprijzen hebben dan weer een beperkte impact op de Amerikaanse economie, die een netto-exporteur van gas is. De arbeidsmarkt blijft er bijzonder sterk presteren en ook consumentenuitgaven, niet-residentiële investeringen en de netto-uitvoer blijven een gezonde groei vertonen. Die indicatoren wijzen zelfs op een excessieve vraag. KBC Economics heeft zijn groeiverwachtingen voor het Amerikaanse reële bbp opgetrokken met 0,2 procentpunt voor zowel 2022 als 2023 naar 1,7% respectievelijk 1,0%. De monetaire verstrakking weegt wel steeds harder op de vastgoedmarkt.

De Chinese economie kampt dan weer met haar eigen problemen. Op korte termijn baren nieuwe lockdowns in miljoenensteden zoals Chengdu en Shenzhen opnieuw zorgen. Die wegen op consumentenuitgaven en investeringen en kunnen bestaande verstoringen van de wereldwijde aanvoerketens verlengen. Ook de problemen in de vastgoedmarkt blijven zich opstapelen. De aangekondigde budgettaire en monetaire stimuli zijn voorlopig onvoldoende om een serieuze groeivertraging tegen te gaan. KBC Economics heeft de groeiverwachting verlaagd en verwacht nu een groei van slechts 3,0% in 2022, die zich herstelt naar 5,2% in 2023.

De hoge energieprijzen blijven de Europese inflatie opdrijven. In augustus bereikte die in de eurozone een nieuw hoogtepunt: 9,1% ten opzichte van 8,9% in juli. De energieprijzen stegen met 38,3%. De kerninflatie steeg ook, naar 4,3% van 4,0% in juli, een teken dat de inflatie steeds wijder verspreid geraakt in de economie. KBC Economics heeft de inflatieverwachtingen voor de eurozone opgetrokken met 0,3 procentpunt voor zowel 2022 als 2023 tot 7,8% in 2022 en 4,6% in 2023.

In tegenstelling tot de EU, daalde de inflatie in de VS voor de tweede maand op rij, van 9% in juni naar 8,3% in augustus. Dalende olieprijzen en verminderde problemen in de toeleveringsketen zijn de voornaamste redenen voor deze daling. De kerninflatie steeg evenwel tot 6,3% in augustus, voornamelijk door prijsstijgingen in huisvesting en medische zorg. KBC Economics heeft de inflatieverwachting voor 2022 (voor het eerst in bijna twee jaar) verlaagd met 0,1 procentpunt en verwacht nu een inflatie van 7,9% in 2022 en 3,1% in 2023.

Centrale banken hebben van de bestrijding van de hoge inflatie hun absolute topprioriteit gemaakt, dit mogelijks ten koste van de economische groei. Vooral de ECB heeft een bijzondere bocht genomen en verhoogde begin september haar beleidsrentes met 75 basispunten. Dat is de sterkste renteaanpassing uit haar bestaansgeschiedenis. De monetaire verstrakking in de eurozone is verre van over. We verwachten een graduele verhoging van de depositorente naar 2,5% in het eerste kwartaal van 2023. Ook de Fed blijft haar beleidsrente aan een recordtempo verhogen. KBC Economics verwacht dit jaar verdere verhogingen van de beleidsrente in de VS met in totaal 1,75 procentpunten, wat de beleidsrente zou brengen op 4-4,25% eind 2022.