10 triljoen dollar aan duurzaamheidskansen

Uit het departement: “Circulaire economie als uithangbord”

Filip Ferrante

De actualiteit laat er geen twijfel over bestaan: bedrijven zijn genoodzaakt om in sneltreinvaart te verduurzamen. Op vraag van de overheid, maar ook steeds vaker op vraag van de burger die verantwoordelijkheid van bedrijven eist.

Circulaire economie als uithangbord

Wie slim is, handelt nu. Het Wereld Economisch Forum geeft in zijn rapport ‘The Future of Nature & Business’ aan dat de evolutie naar milieuvriendelijke producten en diensten jaarlijks tot meer dan 10 triljoen dollar bedrijfswaarde kan opleveren en 395 miljoen jobs kan creëren tegen 2030.

“Hierbij spreken we vaak over bedrijven met compleet nieuwe bedrijfsmodellen”, zegt Filip Ferrante, General Manager Corporate Sustainability bij KBC Groep. Volgens Filip Ferrante gaat het over modellen die niet langer uitgaan van klassieke productie met pure consumptie.

Circulaire economie is hierbij het bekendste model. Filip Ferrante: “Circulaire economie is erop gericht om grondstoffen en/of reststoffen maximaal te hergebruiken. Het heeft het directe voordeel dat een bedrijf zijn materiaal- en energiekosten vermindert en zo bijdraagt aan het vrijwaren van natuurlijke grondstoffen.

Toepassingen vind je al terug in diverse sectoren, bijvoorbeeld de kledingsector. Daar bieden grote merken retourkleding met kleine schade tweedehands aan in plaats van deze te vernietigen en zorgen haute couture-merken voor een tweedehandsaanbod aan gedragen kleding.”

Productie op vraag

Een minder gekend nieuw bedrijfsmodel is ‘Produce on Demand’. “Hierbij start de productie pas op wanneer een consument de bestelling geplaatst heeft”, weet Jürgen Verschaeve, Chief Investment Officer bij KBC Asset Management. “Dat heeft het directe voordeel dat een bedrijf geen overproductie heeft.

Het aanbod voldoet exact aan de vraag, waardoor er geen overtollig materiaal in de productiecyclus terechtkomt. Toepassingen zien we bijvoorbeeld bij schoenenfabrikanten waar je schoenen vooraf kan bestellen en je ze enkele weken later in de bus krijgt”.

Nog een stap verder zijn gedragsveranderende modellen. “Die zijn erop gericht om de consumptie op zich te verminderen”, zegt Filip Ferrante. “Het gaat minder om de verkoop van goederen of diensten, maar meer om het opbouwen van merkvertrouwen en betrokkenheid.

Denk aan bedrijven die inzetten op reparatie van kledij, toestellen, … zodat de levensduur van goederen verhoogt. Hun uitdaging is een manier vinden om inkomsten te doen stijgen en tegelijk een daling van de consumptie te blijven aanmoedigen.”

Product-as-a-service en deeleconomie steeds meer ingeburgerd

“Op vlak van dienstverlening is dan weer product-as-a-service in opmars”, geeft Jürgen Verschaeve aan. “Hierbij wordt een volledige service aan een product toegevoegd. Vaak is de klant geen eigenaar van het product dat hij afneemt, maar betaalt hij enkel voor het gebruik.

Dat heeft het voordeel dat de leverancier eigenaar van het product blijft en dat hij aangemoedigd wordt tot slim hergebruik en duurzaam design.

De meest gekende diensten zijn mobility-as-a service, een dienst die we zelf via KBC Autolease aanbieden en energy-as-a service. Hier betaalt de klant per KwH en is het de bedoeling om energie te besparen.”

Minder gekend zijn water-as-a-service en air-as-a service. Jürgen Verschaeve: “Bij water-as-a service betaal je per liter gezuiverd water en krijg je zo de stimulans om waterverbruik te verminderen en water te recycleren. Air-as-a-service kwam tot stand omdat de huidige persdruksystemen vaak verouderd zijn en op basis van olie werken. Omdat milieuvriendelijke alternatieven duur zijn, bieden bedrijven ze nu aan als een service waarbij je betaalt in functie van je persluchtverbruik.”


“Tot slot zien we dat ook deeleconomie meer en meer inburgert”, besluit Filip Ferrante . “Het is vooral bekend van autodelen, wat dan weer tot het delen van machinerie,… inspireert. Vaak is materieel bezit niet nodig omdat we de dingen weinig gebruiken. Zolang ze beschikbaar zijn op het moment dat we ze nodig hebben, zijn we tevreden. Velen gebruiken een elektrische step in de stad, maar wie heeft er zelf één? Bedrijven die op deze trend inspelen, kennen succes.”


Het valt op dat bij deze nieuwe modellen milieu centraal staat. Duurzaamheid gaat echter verder. Filip Ferrante: “Vergis je niet. Milieu is vaak een drijfveer, maar het is zeker niet de enige succesfactor als een bedrijf zulke radicale veranderingen wil doorvoeren. Dergelijke bedrijven hebben ook nood aan vernieuwd leiderschap en een passend sociaal beleid die ervoor zorgen dat de veranderingen haalbaar zijn. Binnen duurzaam en maatschappelijk verantwoord beleggen kijken we daarom verder dan het bedrijfsmodel en de milieu-insteek. Governance en sociale aspecten zijn minstens even belangrijk.”

Interessante evolutie voor de belegger

“Voor beleggers bieden deze nieuwe businessmodellen best wat troeven”, vertelt Jürgen Verschaeve. “Ten eerste wil elk bedrijf altijd zijn kosten drukken. Bedrijfsmodellen waarbij je minder materialen gebruikt, zoals de circulaire economie, zijn kostenbesparend en interessant in tijden van toenemende grondstof- en energieprijzen. Ook product-as-a service levert kostenbesparingen op voor de afnemer. Omdat hij over de nieuwste technologie beschikt, zal hij minder verbruiken.”

Als tweede troef verwijst Jürgen Verschaeve naar de ambitie van elk bedrijf om zijn klantenbasis te behouden en uit te breiden. “Met ‘produce-on-demand’ en gedragsveranderende modellen krijg je een andere opbouw van inkomsten”, klinkt het. “In geval van productie op vraag, verhoog je de betrokkenheid van de klant bij het bedrijf omdat hij mee kan beslissen over het product. In geval van modellen waarbij producten op het einde van de levenscyclus ingeleverd worden, heb je terug een mooi contactmoment met je klant dat je kan gebruiken om hem te binden aan je bedrijf.”

Bedrijven die inzetten op vernieuwende modellen drukken hun kosten en diversifiëren hun inkomsten. Twee aspecten die de winstgevendheid van het bedrijf ten goede komen. En dat is exact wat een belegger zoekt.