Inflatie: hoger in EU, top in VS bereikt
Uit het departement: “Als de prijzen worden uitgedeeld ”
De stijging van de grondstoffenprijzen als gevolg van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne zal per saldo leiden tot een hogere inflatie en een lagere economische groei. De omvang van deze effecten blijft echter erg onzeker en hangt vooral af van de duur van de oorlog en de beleidsreacties. Bovendien zijn de gevolgen van de geopolitieke schok ongelijk verdeeld over landen en regio's. Van de ontwikkelde landen zal Europa naar verwachting het zwaarst worden getroffen, grotendeels als gevolg van de grote Europese afhankelijkheid van energie-invoer uit Rusland. De totale impact op de VS-economie zal minder groot zijn omwille van de grotendeels neutrale energie-invoer/uitvoerbalans van de VS.
Inflatieschok nog niet volledig uitgewerkt
KBC Economics heeft de inflatievooruitzichten voor 2022 en 2023 aanzienlijk opwaarts bijgesteld. Dat is in het bijzonder het geval voor de eurozone, omwille van de door de oorlog veroorzaakte stijging van de energie- en andere grondstoffenprijzen. De inflatiedruk neemt nu al meer dan een jaar toe en de meest recente maandcijfers tonen aan dat de inflatie zowel in de VS als in de eurozone een hoogtepunt van meerdere decennia heeft bereikt (figuur 4). De headline-inflatie zal naar verwachting langer hoger blijven in de eurozone en de VS en pas in de loop van 2023 fors dalen richting de doelstelling van 2% van de ECB en de Fed.
KBC Economics betwijfelt met andere woorden dat de inflatieschok al volledig is uitgewerkt. Bovendien zijn de risico's op korte termijn opwaarts gericht. Zo zou de oorlog in Oekraïne mogelijk tot een nog sterkere opwaartse druk op de prijzen kunnen leiden. Tegelijkertijd zijn ook de ontwikkelingen buiten de oorlog van belang, met name die in verband met de pandemie. China heeft momenteel te kampen met de ergste coviduitbraak sinds het begin van de pandemie, waardoor het risico op langere en intensere verstoringen van de wereldwijde toeleveringsketen toeneemt.
In maart heeft de inflatie in de eurozone opnieuw gezorgd voor een opwaartse verrassing. De HICP-inflatie liep op tot 7,5% jaar-op-jaar als gevolg van een forse stijging van de energieprijzen en in mindere mate ook door een stijging van de voedselprijzen. De energieprijzen zijn momenteel verantwoordelijk voor meer dan de helft van de headline-inflatie in de eurozone. Ook de kerninflatie trok aan tot 3,0% jaar-op-jaar doordat zowel de goederen- als de diensteninflatie versnelde. De verwachting is dat de inflatie in de eurozone nog een aantal maanden hoog zal blijven en dat de volatiliteit op de wereldwijde grondstoffenmarkten de prijsdynamiek zal blijven bepalen. Op basis van deze ontwikkelingen voorspelt KBC Economics nu dat de inflatie in de eurozone op gemiddeld 7,3% zal uitkomen in 2022 (tegen 5,5% eerder), waarna zij in 2023 zal afnemen tot een nog steeds forse 3,4% (tegen 2,2% eerder).
Amerikaanse inflatie heeft hoogtepunt bereikt
Ook in de VS is er sprake van een sterke inflatiedruk. De algemene CPI-inflatie is in maart versneld tot 8,5% op jaarbasis. In vergelijking met de eurozone heeft de prijsdruk in de VS een bredere basis. Aangezien de VS niet afhankelijk zijn van Russische gasleveringen, is de stijging van de energieprijzen 'slechts' goed voor ongeveer een kwart van de totale Amerikaanse nominale inflatie. Ondertussen is de kerninflatie versneld tot 6,5% op jaarbasis (0,3% op maandbasis). Het inflatiecijfer in maart werd opnieuw positief beïnvloed door huisvesting (0,5% maand-op-maand), terwijl lagere prijzen voor tweedehands voertuigen (-3,8% maand-op-maand) ons standpunt hebben versterkt dat deze covid-gevoelige CPI-post in 2022 voor neerwaartse druk op de inflatie kan zorgen.
De VS-inflatie heeft volgens KBC Ecconomics haar hoogtepunt bereikt in maart. Een sterk negatief basiseffect, in combinatie met lagere benzineprijzen, zal de inflatie in de VS naar beneden stuwen in de komende maanden. Op middellange termijn zal het restrictievere monetaire beleid van de Fed tot desinflatie leiden. KBC Economics verwacht nu dat de inflatie in de VS in 2022 gemiddeld 6,5% zal bedragen (tegen 5,8% eerder) en in 2023 zal terugkeren naar het streefcijfer van de Fed van 2% (tegen 2,1% eerder).