Geloof in overheidssteun sterker dan virus

Het was gisteren opnieuw een merkwaardige dag op de markten. ’s Morgens was het één en al kommer en kwel. Een opstoot van het coronavirus in China, een opflakkering in Tokyo en een onrustwekkende stijging van de besmettingen in de VS voedden de vrees dat een tweede coronagolf op komst was. Zo’n opstoot dreigt het fragiele herstel al in de kiem te smoren voor het voor het goed en wel gestart is. Minder dan een dag later staan de beurzen al opnieuw netjes met mooie winsten. Wat is er veranderd? Alvast niet de verwachtingen omtrent het coronavirus. Eens te meer trok de markt zich op aan het idee dat een nieuwe negatieve ontwikkeling aan het einde van de rit toch wel weer zal uitmonden in nieuwe monetaire of fiscale steunmaatregelen. Toevallig of niet, maar de voorbije 24 uur werd de markt er op verschillende manieren aan herinnerd dat de ‘bail-out’ van de economie door de overheden op volle toeren draait en waarschijnlijk nog kan worden opgedreven. Dat zorgde eens te meer voor een kentering in het sentiment.  

In de VS kondigde de Fed aan dat kleine en middelgrote bedrijven krediet(steun) kunnen vragen onder het zogenaamde Main Street Lening programma. Korte samengevat neemt dit programma 95% over van krediet dat door financiële instellingen wordt gegeven om bedrijven doorheen de coronacrisis te helpen. Later kwam de aankondiging dat de Fed individuele  bedrijfsobligaties met een goede kredietwaardigheid gaat opkopen. De Bank of Japan hield vanmorgen haar beleid onveranderd, maar voorziet wel meer funding voor een programma van de regering dat bedrijven middelen verschaft om de coronacrisis te overbruggen (waarde: het astronomisch bedrag van 110 000 mld yen!)  Aan de fiscale kant van het verhaal was er een bericht dat de regering Trump een nieuw plan uitwerkt voor investeringen in infrastructuurwerken ter waarde van $ 1000 mld. 

Er is geen onmiddellijke band tussen deze aankondigingen en de risk-off/terugval op de beurzen gisteren. Toch roept het vragen op. Zo zegt de Fed dat haar acties er op gericht zijn om het goed functioneren van de markt te bevorderen. In die context is het wel tekenend dat het corporate bond programma wordt uitgebreid op een ogenblik dat de markt van obligatie-uitgiften terug vlot draait en de kredietspreads zijn afgenomen. En hoe kunnen de centrale banken deze steun ooit terugdraaien? Kan de markt nog zonder deze steunprogramma’s en de permanent overvloedige liquiditeit? De afbouw dreigt dan ook tot een correctie te leiden op de betrokken markten die nu artificieel ondersteund worden . Bovendien evolueert de rol van de centrale bank steeds meer weg van monetair beleid en garanderen van een goed functioneren van de markt. De facto doen de CB’s aan een of andere vorm van kredietverlening. In die rol dreigen ze mee te moeten beslissen over de kredietwaardigheid en het overleven van bedrijven of segment van de economie die ze ondersteunen. Een moeilijke rol voor een instelling die onafhankelijk algemene beleidsdoelstellingen (inflatie en/of maximale tewerkstelling) moet nastreven. Voorlopig maakt de markt zich nog geen zorgen over dit soort problemen. Het geloof in de effectiviteit van monetaire en fiscale geldcreatie blijft groot, zo toont de marktractie van de voorbije 24 uur. Ook toevallig, straks ligt Fed-voorzitter Powell het beleid van de Fed toe in een hoorzitting voor de Amerikaanse senaat. De Fed-voorzitter zal hier uiteraard het uiterst gulle Fed-beleid blijven verdedigen. Toch blijft de vraag hoe lang de markt blijft geloven dat alle economisch ontij met steeds uitgebreidere stimulering kan worden opgevangen.