Met getrokken messen naar de tafel

We zetten de afschuwelijke prijsbeweging op de financiële markten van gisteren even opzij. Dat is eerlijk gezegd niet makkelijk maar over de onderliggende reden – don’t mention the C-word – hadden we het eerder deze week al vaker en zullen we ook in de nabije toekomst nog meer dan eens behandelen. In plaats daarvan schakelen we nog eens terug naar het B-woord, brexit.

Sedert het begin van dit jaar keerde de rust naar het VK terug. De verkiezingen leverden een duidelijk mandaat aan Boris Johnson en zijn Conservatieve Partij. Zelfs de mist rond brexit klaarde een beetje op. De data verbeterden aanzienlijk (denk aan het PMI-bedrijfsvertrouwen) en een al sterk Brits pond kroop langzaam hoger. Die beweging is vooral te verklaren vanuit het typisch kortetermijnperspectief van de markt. Wie de iets langere termijn voor ogen hield, zag de donkere wolken al hangen.

Die donkere wolken betreffen de besprekingen over de toekomstige handelsrelatie tussen de EU en het VK. Ze vangen volgende week aan. Premier Johnson zette in dat verband de krijtlijnen gisteren uit. Het is geen echte verrassing dat het VK in de onderhandelingen zal streven naar maximale economische en politieke onafhankelijkheid. Het was de basis van Johnson’s verkiezingscampagne vorig jaar. “Take back control”. Voor Johnson krijgt een vrijhandelsakkoord analoog aan dat van Canada (CETA) de voorkeur. Onder dat verdrag worden bijna geen invoertarieven geheven, is er geen Europese regelgeving van toepassing maar vooral: is er geen vrij verkeer van personen. Volgens de EU is een loutere kopie van CETA niet toepasbaar omwille van de inherent nauwere band (economisch maar ook geografisch) met het VK. Johnson wil ook volledige zelfbeschikking over het fiscale luik (belastingen). Maar dat betekent mogelijk het einde van het level playing field zoals overeengekomen met voormalig premier May in de “Political Declaration”. Het VK hoeft zich daar strikt genomen niet aan te houden want dat document is juridisch niet bindend. Het ondermijnt uiteraard wel het vertrouwen én momentum aan de onderhandelingstafel.

Veel tijd is er nochtans niet. De huidige overgangsperiode loopt eind dit jaar al af. Premier Johnson scherpte die deadline gisteren zelfs nog wat verder aan. Tegen juni moeten de grote lijnen van het handelsakkoord al duidelijk zijn. De premier zal op dat moment de geboekte vooruitgang evalueren en hakt een belangrijke knoop door: doorgaan met de gesprekken of zich terugtrekken in Downing Street 10 en het VK volop voorbereiden voor een vertrek zonder akkoord.

Johnson slijpt en trekt de messen op weg naar de onderhandelingstafel. Hij blaast het lang gevreesde no-deal scenario nieuw leven in en dat is de markt gisteren niet ontgaan. Het pond verloor een vol punt tegenover de euro. EUR/GBP (momenteel rond 0.855) begeeft zich zo opnieuw aan de bovenzijde van de zijwaartse 0.83-86 handelsband. We waarschuwden vorige week al voor een pauze in/kentering van de rally van het pond. Met de nakende onderhandelingen én de algemeen fragiele risicocontext zien we voorlopig weinig redenen om die mening te herzien.