IMF roept Emerging Markets op tot actie
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) loste gisteren een duidelijk waarschuwingsschot aan het adres van de opkomende landen (EM). Het instituut maant hen aan om zich voor te bereiden op de op til zijnde monetaire normalisatie door de Amerikaanse centrale bank. De geschiedenis leert namelijk dat dit proces regelmatig gepaard gaat met economische en financiële turbulentie, vooral in de landen met onderliggend zwakke fundamenten zoals een hoge, dikwijls in USD gefinancierde schuldenberg en/of een wankele externe positie.
Het robuust herstel, zowel economisch als op de arbeidsmarkt, en vooral de aanhoudend scherpe inflatie leidden tot een ommezwaai in het Amerikaans monetair beleid. Ze schroeft de extreme ondersteuning binnenkort en aan een snel tempo terug. Alleen al de anticipatie hierop trok de Amerikaanse rentecurve stevig hoger. Het korte eind spurtte de afgelopen maanden 70 à 80 basispunten hoger. Het maakt de dollar en Amerikaanse (risicovrije) investeringsalternatieven interessanter t.a.v. opkomende landen. Kapitaal keert terug richting de VS. De opkomende landen zien hun munten verzwakken en de financieringskost stijgen.
Volgens het IMF is dit niet per definitie problematisch. De effecten van een gecontroleerde en goed gecommuniceerde monetaire verstrakking door de Fed in een aantrekkende economie kunnen ook positief zijn. Ja, de financieringskosten van opkomende landen nemen toe maar de ordelijk depreciërende munt verbetert hun concurrentiekracht en ondersteunt de buitenlandse vraag. Het is anders wanneer de belangrijkste centrale bank ter wereld om een of andere reden (inflatie) de zeilen onverwacht een pak sneller moet bijzetten. Een agressief beleid wekt dezelfde kapitaalstroom op maar spaart de Amerikaanse en bij uitbreiding globale vraag niet. De compenserende factor voor opkomende landen is er in dit geval m.a.w. niet. Ze nemen best de nodige voorzorgsmaatregelen voor dit niet te verwaarlozen risico.
De eerstelijnsverdediging bestaat uit de normalisatie van het lokale fiscale en monetaire beleid. Veel van hen deden dat omwille van oplopende inflatie al. Denk aan Rusland of veel landen in Zuid-Amerika. Toch blijft de reële, voor inflatie gecorrigeerde beleidsrente, vaak negatief. Daarmee overtuig je moeilijk externe investeerders, zeker in woelige tijden.
Het IMF zegt dat landen die internationale geloofwaardigheid genieten geleidelijk te werk kunnen gaan. Anderen ageren best snel en doortastend om het vertrouwen op te bouwen. Ze erkent wel het dilemma waarvoor de opkomende landen staan. Hogere rentes bestrijden inflatie en creëren een stabiliteitsbuffer. Het kan echter ook het herstel ondermijnen, zeker in landen die omwille van een beperkte vaccinatie nog dikwijls naar lockdowns teruggrijpen. Washington adviseert om van de huidige relatieve kalmte gebruik te maken om de interne kwetsbaarheden aan te pakken. Veel schulden? Snellere fiscale consolidatie. Veel schulden uitgedrukt in USD? Indekken. Herfinancieringsrisico’s voor kortlopende schulden? Looptijd verlengen.
Opkomende economieën nemen de raad van het IMF best ter harte. We staan aan de vooravond van het einde van het grootste monetaire experiment sinds mensenheugenis. Zoiets gebeurt onvermijdelijk met vallen en opstaan, trial & error. Bij elke opstoot van onzekerheid of paniek, vangen de minst stabiele schouders de eerste klappen op. Het is de aard van het financiële beestje.
Muntenkorf van opkomende economieën (index)
