Ratingbeslissing VS als spiegel naar Europese toekomst

Marktrapport

Een zeer selecte groep van negen landen mag bij de drie grote kredietbeoordelaars – S&P, Fitch en Moody’s – pronken met het opperste kwaliteitslabel: AAA. Enkelingen behouden die toprating bij 2 (Canada) of 1 (Nieuw-Zeeland, VS) ratingbedrijven. Na het vonnis van Moody’s dit weekend wordt de club topdebiteuren binnenkort in principe nog kleiner.

Moody’s verlaagde de outlook van de Aaa-rating van de Verenigde Staten van stabiel naar negatief, de voorbode voor een lagere kredietrating binnen de twee jaar. Eerder zetten S&P (na politieke patstelling over verhogen van schuldenplafond in 2011) en Fitch (in de nasleep van zo’n nieuwe saga eerder dit jaar) het mes in de AAA-rating. De onderliggende motieven zijn steeds dezelfde: een verontrustende fiscale dynamiek die niet langer gecompenseerd wordt door andere sterktes zoals uitzonderlijke groei, een gereputeerd institutioneel en regelgevend kader of de unieke en centrale rol die de Amerikaanse dollar en Amerikaanse overheidsobligaties (Treasury markt) spelen in het globale financiële systeem. Zonder ingrepen evolueren de overheidstekorten van gemiddeld 3.5% van het BBP voor de pandemie (2015-2019) richting zo’n 6% de volgende jaren en 8% tegen 2033. Het traject van de Amerikaanse schuldgraad laat zich raden: van 96% van het BBP eind 2022 richting 120% binnen een decennium.

Hogere overheidstekorten zijn niet uitsluitend een Amerikaans probleem. Ook in Europa is de 3%-Maastrichtnorm meer droom dan werkelijkheid. Ze dreigen omwille van het nieuwe renteklimaat en de gewijzigde monetaire context volgend jaar een dominant marktthema te worden. Inflatie en een restrictief monetair beleid hebben (lange) rentes omhoog gestuwd. De fiscale dynamiek is wat ze hoog zal houden. Investeerders eisen een hogere vergoeding om Amerikaanse en Europese schulden te blijven financieren nu de grootste kopers van staatspapier het toneel verlaten. Met haar APP en PEPP obligatie-aankoopprogramma’s kocht de ECB het voorbije decennium zo’n 30% van de totale langlopende schuld van de eurozone-landen op. Nu is ze bezig aan een voorzichtige natuurlijke afbouw van die portefeuille. Inflatie daalde een fors eind van de pieken rond 10% j/j, maar de laatste loodjes – van de huidige 4% richting 2% - wegen het zwaarste. Ze houden de handen van het monetaire beleid gebonden. Het aanbod aan obligaties neemt stelselmatig toe terwijl de sterkste, prijs-ongevoelige, partij niet langer thuis geeft.

Voor een land als de VS, met de meest liquide en diepe obligatiemarkt ter wereld, wordt herfinanciering (aan een hogere prijs) in principe geen probleem. In een gefragmenteerde markt zoals de Europese klinkt al snel een echo naar de schuldencrisis (2009-2014) met als absoluut dieptepunt het Griekse faillissement in 2011. Italië speelt met de slechtste kaarten. De Italiaanse kredietrisicopremie (renteverschil met Duitsland op looptijd van 10 jaar) wordt de belangrijkste naald in ons marktkompas. Als Italië in de problemen komt zullen de ogen snel in de richting van de ECB gaan. Die kan en mag de rol niet lossen in haar inflatiestrijd. Om een nieuwe schuldencrisis te vermijden is een grotere, ééngemaakte Europese obligatiemarkt een mogelijke oplossing. Het zaadje is geplant tijdens de pandemie met de beslissing tot uitgifte van Europese obligaties voor een totaal van €750 miljard voor overkoepelende steunprogramma’s zoals SURE (opvangen tijdelijke werkloosheid) en NGEU (Covid-herstelplannen). Daarmee nam de EU-obligatiemarkt in een mum van tijd een kwantumsprong van irrelevant naar de vierde grootste. Ook de professionalisering van die markt is al ingezet. Europa hoopt vanaf volgend jaar afgeleide producten zoals futures op die Europese obligaties te enten. De weg naar een eengemaakte markt zal niet zonder politieke slag of stoot verlopen, maar met de ECB in de dwangbuis en begrotingen in evenwicht een utopie (structureel hogere rentelasten, vergrijzingskosten, defensie-uitgaven, energietransitie-initiatieven,…) zijn er weinig alternatieven. 

 

EU 10j swaprente (maandgrafiek): adieu aan lage lange rentes

Bron: Bloomberg

Disclaimer:

Dit document is opgesteld door de KBC Economics - Markets desk en is niet opgesteld door de afdeling Research.  De desk bestaat uit Mathias Van der Jeugt, Peter Wuyts en Mathias Janssens, analisten bij KBC Bank N.V., die gereguleerd wordt door de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA). Deze marktadviezen zijn het resultaat van een kwalitatieve analyse, waarin ruimte is voor ervaringen uit het verleden en persoonlijke beoordelingen. De standpunten zijn gebaseerd op de huidige marktomstandigheden en kunnen elk moment veranderen. De meest prominente input komt van publiek beschikbare gegevens, financieel nieuws, economisch en monetair beleid en courante technische analyses. De KBC Economics - Markets desk heeft redelijke inspanningen geleverd om deze informatie te verkrijgen uit bronnen die zij betrouwbaar acht, maar de inhoud van dit document is opgesteld zonder dat er een inhoudelijke analyse is gemaakt van deze bronnen. Er is niet beoordeeld of deze inzichten al dan niet geschikt zijn voor een bepaalde belegger. De meningen zijn onze huidige meningen op de datum die op dit materiaal staat en kunnen tegengesteld zijn aan eerdere aanbevelingen als gevolg van veranderde marktomstandigheden. De auteurs staan niet in voor de nauwkeurigheid, volledigheid of waarde (commerciële of andere) van dit document. Evenmin zijn de auteurs aansprakelijk jegens degenen die dit overzicht ontvangen voor de inhoud ervan of voor enig verlies of schade (hetzij uit onrechtmatige daad (inclusief nalatigheid), contractbreuk, schending van wettelijke of andere verplichtingen ) als gevolg van enig handelen of nalaten op basis van deze inhoud, evenmin voor enige vordering  tegen de auteurs met betrekking tot de inhoud van of de informatie in dit document. Eventuele meningen die hierin worden geuit, weerspiegelen het oordeel ten tijde van het opstellen van het overzicht en kunnen zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. Gezien de aard van dit advies (gekoppeld aan valuta en rente) is het advies over het algemeen niet specifiek van aard.   Als zodanig is er geen verwijzing naar enig corporate finance contract en als zodanig is er geen 12 maanden overzicht op basis van de verschillende adviezen. Dit document is slechts geldig gedurende een zeer beperkte periode, als gevolg van de snel veranderende marktomstandigheden.

Gerelateerde publicaties

Monetair trio zet laatste puntjes op de “i”

Monetair trio zet laatste puntjes op de “i”

Zwakke groei een wake-up call voor de RBA? over de streep?

Zwakke groei een wake-up call voor de RBA? over de streep?

Hongaarse kredietrating staat onder druk

Hongaarse kredietrating staat onder druk

Franse regering valt in 3 … 2 … 1 …

Franse regering valt in 3 … 2 … 1 …