CNB: de havik van weleer
Toen Aleš Michl de fakkel midden vorig jaar overnam van Rusnok als hoofd van de Tsjechische centrale bank, vreesde de markt voor een regimeshift. Van notoire, inflatiebestrijdende havik naar een groeiondersteunde duif. Nieuwe bazen, nieuwe wetten, weet u wel. Die schrik bleek achteraf niet helemaal gegrond. De CNB onder Michl trok de beleidsrente niet verder op dan de 7% waarmee Rusnok afzwaaide. Maar een plotse U-bocht in het beleid voltrok zich evenmin.
Gisteren greep de CNB de kans om haar havikachtig imago zelfs opnieuw wat op te poetsen. Ze liet de rente in een 5 tegen 2 beslissing voor een elfde keer op rij onveranderd. Zowel de markten als analisten gingen er nochtans vanuit dat Praag de versoepelingsronde zou starten met een knip van 25 basispunten. De reden was de stevige desinflatie in september van 8.5% tot 6.9%. Niet alleen was dit meer dan de CNB verwachtte, het maakte de reële (voor inflatie gecorrigeerde) beleidsrente voor het eerst in jaren positief. Dan spreek je pas écht van een restrictief monetair beleid. Het is echter maar tijdelijk en dat weet de CNB. In oktober springt inflatie door statistische redenen opnieuw op, naar schatting tot 8.3%. Vanaf volgend jaar schakelt het desinflatieproces een tandje bij maar dat is deels façade. De CNB verwacht dat de onderliggende prijsdruk (ex. voeding en energie) in 2024 nog altijd op gemiddeld 3% uitkomt. De CNB blijft daarom bezorgd over mogelijk ontsporende inflatieverwachtingen van bedrijven en consumenten. Die kunnen namelijk uitmonden in een moeilijk te temmen loonprijsspiraal.
Het is tekenend dat de centrale bank vasthoudt aan de hoge beleidsrente zelfs nadat ze het mes zette in de groeivooruitzichten. Voor dit jaar verwacht ze een krimp met 0.4%. Volgend jaar herstelt de economie met 1.2%. Afgelopen zomer stond er respectievelijk +0.1% en 2.3% in de boeken. Die neerwaartse herziening vertaalt zich in de voorspellingen bovendien niét in een steilere daling (in vergelijking met de vorige update) van de beleidsrente. Die gaan uit van een verlaging met 50 bpn in december. En zelfs dat vindt de CNB een brug te ver. Wanneer de monetaire versoepeling er komt, zal dat gematigd en gradueel zijn, zegt ze. Lees: in stapjes van 25 basispunten. Zo’n voorzichtige aanpak is belangrijk om de munt niet onderuit te schoffelen. De Polen weten er alles van. De Tsjechische kroon ligt gevoelig bij de CNB. De recente verzwakking zag ze als een bijkomend argument om de boot nog even af te houden. KBC Economics verwacht de aftrap in december maar het risico op een latere start begin 2024 is reëel. De Tsjechische geldmarkt is ons scenario wel genegen. Het gevolg is dat de nevenschade voor de CZK beperkt kan blijven wanneer de centrale bank de trekker ook effectief overhaalt. Het (weliswaar niet formeel verkondigd) streven naar een positieve reële beleidsrente werkt daarbij als een belangrijke schokdemper. Zoals steeds is relatieve rust op de globale (rente)markten een belangrijke randvoorwaarde, niet alleen voor CZK trouwens maar ook voor zijn regionale collega’s. De regio EUR/CZK 24.65 en 24.7 - het voormalige interventieniveau - groeide na gisteren uit tot een stevige steun voor de Tsjechische kroon.