Turkse centrale bank neemt een bochtje
Met spanning werd uitgekeken naar de vergadering van de Turkse centrale bank (TCMB) van vorige donderdag. Na zijn herverkiezing benoemde president Erdogan een gerespecteerde ex-Goldman Sachs bankier, Hafize Gaye Erkan, tot nieuwe voorzitster van de TCMB. De aanstelling wakkerde de hoop aan op het beëindigen van het onorthodoxe Turkse monetaire beleid bezegeld door een stevige renteverhoging om het inflatiemonster te temmen en de geloofwaardigheid van de centrale bank te herstellen.
De berg heeft een muis gebaard
De uitkomst van de TCMB-vergadering stelde enigszins teleur. Uit de marktreactie achteraf valt af te leiden dat ze op meer hoopten dan de renteverhoging van de TCMB tot 15% (komende van 8,5%). In de meeste economieën zou een plotse verhoging van de beleidsrente met 650 basispunten tot deflatie en een recessie leiden. In het hyperinflatoire Turkije, waar de inflatie zich volgens de officiële bronnen rond de 40% bevindt en volgens onafhankelijke onderzoekers boven de 100% zit, blijft een dergelijke verhoging evenwel ruim onvoldoende. De reële rente blijft immers diep negatief.
De “beperkte” renteverhoging doet vermoeden dat de nieuwe voorzitster het noodzakelijk medicijn van sterke monetaire verkrapping (met een stevige groeivertraging als bijwerking) niet (of in het beste geval langzaam) zal durven toedienen om de hyperinflatoire infectie onder controle te brengen. Mogelijks houdt president Erdogan dit proces achter de schermen tegen.
Niet geheel onverwacht kreeg de Turkse lira opnieuw klappen. Op donderdag werd een verlies van bijna 4% opgetekend en ook op vrijdag verloor de lira bijkomend iets meer dan 2%. De wisselkoers is op 5 jaar tijd met bijna 80% gedeprecieerd. Ondertussen zoeken de Turken massaal naar alternatieven. Zo stegen de vastgoedprijzen vorig jaar met 51% (in reële termen!) volgens een studie van het BIS.
Verdere druk op de lira?
Voorlopig zet de lira nog steeds dagelijks nieuwe bodemkoersen. Het tekort op de handelsbalans blijft stijgen en is een structurele zwakte. Daarnaast lopen de maatregelen om de lira artificieel te stutten op hun laatste benen. Zo heeft de centrale bank haar FX-reserves uitgeput en zijn die nu zelfs negatief. Ook zullen tal van lira-ondersteunde overheidsreglementeringen op de schop gaan, omwille van de grote kost voor banken, bedrijven, particulieren en de overheidsfinanciën. De regering kondigde reeds aan dat banken minder extra reserves zullen moeten aanhouden tegenover hun deposito's in vreemde valuta. Ook zal het dure KKM-regime, dat depositohouders beschermt tegen een depreciatie van de lira (op kosten van de overheid) waarschijnlijk ingeperkt worden. De lira heeft ten slotte nog extra rentesteun van de centrale bank nodig om een nieuw evenwicht te vinden. De centrale bank gaf aan om de normalisatie gradueel voort te zeten. De vraag is of de markt daarmee genoegen neemt?