Sleutel van 2019 in de handen van de balans?

Marktrapport

Er was de voorbije weken heel wat te doen over de rentecyclus in de VS en de EMU. De Fed stelde in december haar verwachtingen bij van 4 renteverhogingen deze cyclus (3 in 2019 en 1 in 2020) tot 3 (2 in 2019, 1 in 2020). De markt houdt rekening met een scenario waarin de beleidsrente deze cyclus piekt op de huidige niveaus. De ECB houdt sinds vorig jaar de lijn dat een 1e renteverhoging ten vroegste voor het laatste kwartaal van dit jaar is. De markt speelt op dit ogenblik met de idee dat die er pas zal komen eind 2020. De renteverwachtingen zullen de aandacht blijven trekken, maar de echte hoofdrol voor het monetaire beleid is dit jaar waarschijnlijk weggelegd voor de balansen van de centrale bankiers. Dat thema bleef tot nu vaak onderbelicht.

Het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank zal soepel blijven zolang ze vasthoudt aan het principe van een constant balanstotaal. Via de aankoop van voornamelijk overheidsobligaties gebruikte de ECB haar balans de voorbije jaren om de markt te voorzien van liquiditeit. Hoewel het programma eind 2018 stopte, zal de ECB dit jaar voor €167.5 miljard overheidsobligaties kopen. Ze herinvesteert immers de middelen van obligaties op vervaldag. Rekening houdend met het totale bedrag (€2171 miljard) en de gemiddelde gewogen looptijd (7.37 jaren) van deze portefeuille, denken we dat dit jaarlijks herinvesteringsbedrag nog zal stijgen. Daarnaast voorzag de centrale bank de financiële sector tijdens de crisis van speciale liquiditeitsfaciliteiten. De uitstaande lijnen lopen af in 2020, maar we denken dat de ECB dit jaar al een alternatief zal voorzien om problemen in sommige (perifere) instellingen te voorkomen. Voor het algemeen ECB-beleid wegen deze balansingrepen veel zwaarder door dan een eventuele eerste, symbolische, renteverhoging eind dit jaar.

De Amerikaanse centrale bank is in het laatste kwartaal van 2017 begonnen met het wegsnijden van het wintervet. Ondertussen had ze de beleidsrente al 4 keer met 25 basispunten verhoogd. De balans van de Fed zwol aan tot $4500 miljard, waarvan zo’n $2500 overheidsobligaties. De afbouw van die balans startte aan een tempo van $10 miljard/maand en bereikte in oktober 2018 de kruissnelheid van $50 miljard/maand. Het balanstotaal van de Fed bedraagt nu $4050 miljard waarvan $2200 overheidsobligaties. De Fed heeft nooit een streefdoel voorop gesteld. De balans zal groter zijn dan voor de crisis (<$1000 miljard), maar kleiner dan nu het geval is. Fed-voorzitter Powell zei op de beleidsvergadering in december tot tweemaal toe dat de afbouw van de balans op automatische piloot zal voortgaan. In 2019 trekt de Fed dan $600 miljard extra liquiditeit uit de markt. Die boodschap kwam bij investeerders harder aan dan de discrepantie die blijft bestaan tussen Fed en markt over de renteverwachtingen in 2019. Vooral de beurzen hebben last van de liquiditeitsverslaving. Pas nadat de Fed-voorzitter en andere gouverneurs begin dit jaar suggereerden dat het tempo van de afbouw van de balans niet in steen gebeiteld is, bedaarden de gemoederen. Ze houden de gedachte levendig dat de “Fed put” blijft bestaan. De Fed put is de bodemgarantie die het Fed-beleid tijdens en na de crisis bood via een uiterst soepel beleid. In een context van een globale groeivertraging zal de volatiliteit toenemen elke keer de markt het bestaan van die put in twijfel trekt.
 

Figuur - Evolutie balanstotaal ECB (rood) en Fed (blauw) (31/12/2016 = 100)

Bron: Bloomberg

Disclaimer:

Dit document is opgesteld door de KBC Economics - Markets desk en is niet opgesteld door de afdeling Research.  De desk bestaat uit Mathias Van der Jeugt, Peter Wuyts en Mathias Janssens, analisten bij KBC Bank N.V., die gereguleerd wordt door de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA). Deze marktadviezen zijn het resultaat van een kwalitatieve analyse, waarin ruimte is voor ervaringen uit het verleden en persoonlijke beoordelingen. De standpunten zijn gebaseerd op de huidige marktomstandigheden en kunnen elk moment veranderen. De meest prominente input komt van publiek beschikbare gegevens, financieel nieuws, economisch en monetair beleid en courante technische analyses. De KBC Economics - Markets desk heeft redelijke inspanningen geleverd om deze informatie te verkrijgen uit bronnen die zij betrouwbaar acht, maar de inhoud van dit document is opgesteld zonder dat er een inhoudelijke analyse is gemaakt van deze bronnen. Er is niet beoordeeld of deze inzichten al dan niet geschikt zijn voor een bepaalde belegger. De meningen zijn onze huidige meningen op de datum die op dit materiaal staat en kunnen tegengesteld zijn aan eerdere aanbevelingen als gevolg van veranderde marktomstandigheden. De auteurs staan niet in voor de nauwkeurigheid, volledigheid of waarde (commerciële of andere) van dit document. Evenmin zijn de auteurs aansprakelijk jegens degenen die dit overzicht ontvangen voor de inhoud ervan of voor enig verlies of schade (hetzij uit onrechtmatige daad (inclusief nalatigheid), contractbreuk, schending van wettelijke of andere verplichtingen ) als gevolg van enig handelen of nalaten op basis van deze inhoud, evenmin voor enige vordering  tegen de auteurs met betrekking tot de inhoud van of de informatie in dit document. Eventuele meningen die hierin worden geuit, weerspiegelen het oordeel ten tijde van het opstellen van het overzicht en kunnen zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. Gezien de aard van dit advies (gekoppeld aan valuta en rente) is het advies over het algemeen niet specifiek van aard.   Als zodanig is er geen verwijzing naar enig corporate finance contract en als zodanig is er geen 12 maanden overzicht op basis van de verschillende adviezen. Dit document is slechts geldig gedurende een zeer beperkte periode, als gevolg van de snel veranderende marktomstandigheden.

Gerelateerde publicaties

MAGA 2.0: Trump heeft de buit binnen

MAGA 2.0: Trump heeft de buit binnen

RBA: van uitstel naar afstel?

RBA: van uitstel naar afstel?

Verkiezingskoorts overschaduwt payrolls

Verkiezingskoorts overschaduwt payrolls

Eerste Labour-begroting: op en over het randje

Eerste Labour-begroting: op en over het randje