(Verloren?) hoop op oliedeal

Covid-19 startte als een vonk die paniek bracht maar evolueerde geleidelijk tot een domino-effect met ingrijpende economische en financiële gevolgen. De toeristische sector en de horeca werden eerst besmet maar stapsgewijs kwamen ook andere sectoren en industrieën (bv. de auto-industrie) in het gedrang. Ook de oliemarkt kreeg een mokerslag. Olieprijzen kelderden door de met corona gepaard gaande vraagkrimp. Maar zoals het spreekwoord zegt, een ongeluk komt nooit alleen. Alsof dat niet genoeg was kwam er een geopolitiek pokerspel tussen OPEC en de bondgenoten van het oliekartel, waaronder Rusland (OPEC+). Ze moesten beslissen hoe het overaanbod te beperken en de prijs te ondersteunen. De vraaguitval naar aanleiding van de coronacrisis maakte dat alleen maar dwingender en moeilijker. Saudi-Arabië veranderde het geweer van schouder nadat de OPEC-leider Moskou niet kon overtuigen van een extra productieknip die de Arabische oliereus nodig achtte. Het land draaide de kranen volledig open en overspoelde de oliemarkt. Rusland hield het been stijf omwille van de eigen politieke agenda. Via lage olieprijzen hoopte Moskou de Amerikaans schalieoliesector – die torenhoge schulden torst en hogere productiekosten kent – een hak te zetten. Dat was het begin van een forse olieprijsoorlog. Saudi-Arabië haalde verder uit door olie met een fikse korting te verkopen. De giftige cocktail van een dalende vraag en de aanbodexplosie duwde olieprijzen de dieperik in. De prijs voor een vat Brent ruwe olie tuimelde naar $24.52, het laagste peil sinds 2002! Op het eerste gezicht is een positieve aanbodschok gunstig voor olie-importerende landen, denk aan China dat vorige week strategisch haar oliereserves aanvulde met goedkope olie. Echter zorgt de duik van de olieprijzen voor grote onzekerheid en malaise via financiële en economische verbanden. Zo is een groot aantal bedrijven – naast de energiesector – direct of indirect verbonden met de oliesector en worden zij nu geconfronteerd met een dubbele slag.

Licht aan het einde van de tunnel?

Vorige week was er een sprankel hoop nadat Amerikaans president Trump via zijn favoriete communicatiekanaal liet weten dat de Saoedi’s en de Russen aan een akkoord werkten om de forse daling van de olieprijzen een halt toe te roepen. Trump had met de Saoedische kroonprins MBS getelefoneerd, die op zijn beurt had overlegd met de Russische president Putin. Trump verwachtte dat de twee landen de olieproductie met ongeveer 10 miljoen vaten per dag zullen terugschroeven en misschien zelfs aanzienlijk meer!

Één tweet was genoeg voor de markten om alles weer even door een roze bril te zien. De prijs van een vat Brent-olie en van de Amerikaanse WTI-olie veerde met zo’n 30% op tot respectievelijk $36.29 en $27.39. Riyad meldde dat een noodvergadering van OPEC+ zou worden samengeroepen om een eerlijk akkoord te bereiken om de productie te beperken. Het voor vandaag geplande topoverleg is echter uitgesteld naar donderdag waardoor vandaag de olieprijzen weer een klap incasseerden tot $30 per vat (Brent). Oliereuzen en investeerders duimen dat de Saoedi’s en de Russen donderdag alsnog een deal sluiten om een wereld die in olie zwemt, minder fors te bedienen. De vraag is of de grootmachten hun gekibbel opzij kunnen zetten. Het is ook onduidelijk in hoeverre de verschillende producenten bereid zijn hun duit in het zakje te doen, wat de rol van de VS zal zijn, nu ook Trump dreigt met “substantiële” importheffingen op olie om de Amerikaanse energiesector te beschermen, en wat Rusland wil zien voor het groen licht geeft. Vragen die we hopelijk donderdag beantwoord zien…