Rentebeslissing Fed wordt overschaduwd door spanning op Amerikaanse geldmarkt
Wordt de Fed gedwongen om meer liquiditeit te verschaffen en/of obligaties op te kopen?
Vandaag is het aftellen naar de Fed-beleidsbeslissing. Tijdens de persconferentie zal Fed-voorzitter Powell de klassieke vragen krijgen over hoe de Fed verwacht dat de economie en het monetair beleid zullen evolueren. De voorbije dagen kwam er echter een nieuwe topic op de radar die markten sterk bezig houdt: oplopende spanningen op de Amerikaanse geldmarkt. Om, op het eerste gezicht vooral technische redenen, was er de voorbije dagen krapte op de Amerikaanse geldmarkten. Hierdoor steeg onder meer de ‘overnight’ rente fors, ondanks het feit dat de Fed met haar soepeler beleid de economie juist een duwtje in de rug wil geven. De New-York Fed organiseerde zelfs een uitzonderlijke operatie om het liquiditeitskort het hoofd te bieden en de rente in te tomen. Voor vandaag is een bijkomende operatie aangekondigd. Als het enkel om een tijdelijk, technisch fenomeen gaat, hoeven we ons niet te veel zorgen te maken. Sinds de financiële crisis zijn de markten echter alerter geworden voor dit soort fricties. Zo is het in 2007 ook begonnen, luidt het dan.
Even naar de grond van de zaak. Na het stoppen van netto-aankopen van overheidsobligaties in het kader van QE door de Fed (2014), zijn de liquiditeitsoverschotten die de Amerikaanse banken aanhouden bij de Fed geleidelijk afgenomen. Ze hebben dus minder geld beschikbaar, vooral voor kortetermijn, interbancaire geldmarkttransacties. Op het eerste gezicht is dat merkwaardig want de Fed heeft ook na het stoppen van de afbouw van haar balans veel ‘overtollige’ liquiditeit in de markt gelaten. Daar staat tegenover dat banken in het kader van de striktere regelgeving na de crisis verplicht grotere liquiditeitsbuffers moeten aanhouden. Bovendien slorpt de Amerikaans schatkist veel liquiditeit op door de verhoogde uitgifte van obligaties om het aanzwellende tekort van de regering Trump te financieren. Daarnaast waren er de voorbije dagen nog tijdelijke factoren. Veel bedrijven betaalden belastingen aan de schatkist en ook de spanning rond Saoedi Arabië zorgde via allerlei kanalen (opvragen margin calls) waarschijnlijk voor een verhoogde vraag naar USD-liquiditeit. Voor de Fed is het natuurlijk een ongewenst effect dat krapte op de geldmarkt de rentes laat opspringen tot ver boven de beleidsrente, die ze correct/wenselijk inschat in de huidige economische situatie. Powell zal vanavond zeker vragen krijgen naar een structurele oplossing voor dit probleem.
De Fed kan ad hoc repo-operaties (cash tegen bonds) blijven doen, maar dan blijft het klimaat op de geldmarkten en die onzekerheid wil niemand. In de mate dat het tekort te wijten is aan een scheefgetrokken verhouding tussen te veel aangeboden (overheids)obligaties en een relatief tekort aan liquide middelen om die te financieren, kom je al snel uit bij een scenario waar de Fed (opnieuw) meer obligaties gaat kopen in ruil voor cash. Was dat niet de essentie van de QE die de Fed tot voor kort afbouwde? Komt er sneller dan verwacht een nieuwe soort QE? Hoeveel moet dat dan wel zijn? Hoe gaat de markt daarop regeren? Lagere rentes omdat de Fed terug obligaties opkoopt? Of juist hogere rentes omdat het de uiting is van een (te) gul fiscaal beleid?
Veel vragen dus en voorlopig nog weinig antwoorden. We hebben het gevoel dat het niet de laatste keer is dat we op dit ‘ingewikkeld technisch’ probleem zullen moeten terugkomen. Hopelijk is het niet de gevreesde kanarie in de koolmijn zoals in 2007.