Polen en EU opnieuw op (legale) ramkoers
Poolse zloty terug naar af
POLEXIT is fake news. Op die manier reageerde Pools premier Morawiecki (PiS) via Facebook op de grootste anti-regeringsprotesten van het jaar. Oppositiepartijen verdenken de regering ervan om Polen uit de EU te manoeuvreren. De recente escalatie kwam er nadat het Poolse hooggerechtshof – via de nodige controversiële kunstgrepen een bastion van PiS-bondgenoten – oordeelde dat bepaalde EU-wetgeving niet van toepassing is op Pools grondgebied. Het was premier Morawiecki himself die de zaak initieel aanspande. De EU en Polen vechten al enkele jaren een juridisch robbertje uit. Polen bevindt zich in de “artikel 7-procedure” die volgens het Europese verdrag bepaalde rechten van een EU-lidstaat kan opschorten. Denk dan maar aan vertegenwoordiging in diverse commissies of stemrecht. De EU startte de procedure nadat de Poolse wetgevende macht de rechterlijke macht de voorbije jaren langzaamaan opslorpte en vervolgens bijvoorbeeld een heksenjacht op persvrijheid startte. Het abortusverbod is nog zo’n heet hangijzer. De laatste Poolse provocatie deed alarmbellen afgaan in verschillende Europese hoofdsteden. De belangrijkste ministers van Buitenlandse Zaken riepen Polen al op het matje. Omdat de artikel 7-dreiging duidelijk weinig indruk maakt, denkt Europa er nu over na om Poolse subsidies te bevriezen. Het gaat zowel om het Poolse Covid-verzoek van €36 miljard als de €139 miljard subsidies die via de Europese begroting tussen nu en eind 2027 richting Warschau zouden vloeien. Voor harde maatregelen te treffen, wacht Europa mogelijk op de publicatie in het Poolse Staatsblad. Pas dan is de uitspraak van het Poolse hooggerechtshof wettelijk bindend.
Het controversiële vonnis verlengde de dollemansrit van de Poolse zloty vorige week. Op de vooravond van de beleidsvergadering van de Poolse centrale bank (NBP) noteerde EUR/PLN aan 4.62. Een dag en een onverwachte renteverhoging tot 0.5% later sloot het muntenpaar rond 4.55. NBP-voorzitter Glapinski temperde op donderdag de verwachtingen rond de nakende verstrakkingscyclus en slingerde EUR/PLN weer tot 4.58. Op vrijdag was de cirkel dankzij het hooggerechtshof rond met een weeksluiting nabij 4.61. Het debacle verzuurt het korte termijn sentiment ten aanzien van een structureel ondergewaardeerde Poolse zloty. Toch blijven bewegingen > EUR/PLN 4.60 volgens ons PLN-koopgelegenheden. Het risico op een POLEXIT is bijzonder klein omdat zo’n 80% van de Poolse bevolking pro-EU is. Daarnaast verwachten we ondanks Glapinski’s verwoede pogingen toch extra rentesteun voor de zloty in november en/of december omwille van de oplopende/ontsporende inflatie (5.8% j/j in september).