Een minibegroting met maxi gevolgen

Het Britse pond tuimelt de afgrond in. De pandoering van afgelopen vrijdag was een stevige linkse. Een nog pijnlijkere rechtse volgde in de vroege ochtendhandel vandaag. De munt verloor tegenover de euro op een bepaald moment dik 330 punten. EUR/GBP stoof even voorbij 0,926. Het koppel ging het weekend in aan 0,893 – toen al een stijging met 200 punten. De toestand van GBP/USD is nog dramatischer. Een daling van 400 punten vrijdag kreeg vanmorgen een vervolg met 500 punten. GBP/USD zocht even het laagterecord van 1985 (1,052) op. Een volgehouden breuk lager brengt ook in dit paar pariteit op de radar.

Nog niet onder de indruk? Kijk dan even naar de Britse rentemarkten. Het korte segment (2 tot 7 jaar) trok vrijdag tussen 44 en 57 (!) basispunten hoger. Die gigantische spurt houdt vandaag aan (21-54 bpn). De Britse tweejaarsrente (4,4%) gaat door de 4% grens als een warm mes door de boter. De ‘winst’ aan het lange eind van de curve over de twee dagen loopt op tot meer dan 40 basispunten.

Het zijn zelden geziene bewegingen maar ze hebben een duidelijke oorzaak. De Britse minister van Financiën Kwarteng presenteerde afgelopen vrijdag de minibegroting. Een beetje ironie is de Britten nooit vreemd: dit tussentijds budget is veel dingen maar niet “mini”. De Sint, de Kerstman en de paashaas slaan de handen in elkaar. Een van de meest opvallende maatregelen is de afschaffing van de hoogste belastingschijf en de verlaging van het basistarief van 20% naar 19%. Recent (in de sociale zekerheid) doorgeduwde en (voor bedrijven) geplande lastenverhogingen worden afgevoerd terwijl registratierechten bij de aankoop van vastgoed worden verlaagd. Het komt bovenop de dure bevriezing van de energieprijzen. De meest radicale fiscale hervorming sinds de jaren ’70 kost tientallen miljarden pond. In een interview met BBC afgelopen zondag merkte Kwarteng fijntjes op dat dit nog maar het begin is.

De regering-Truss waant zich nog in lagerenteland en wil de uitgaven met nieuwe schulden financieren. De markten staan doodsangsten uit door de onvermijdelijke gapende tekorten in de begroting en op de lopende rekening (nu al op een 70-jarig record). Ze vrezen voor ontsporende publieke financiën. Risicopremies voor alles met een Brits kantje lopen in snel tempo op. De marktbeweging vrijdag en vandaag mag je gerust als een motie van wantrouwen zien. We snappen dat de overheid de noodlijdende economie in crisistijden helpt. Maar nog los van haar financiële positie, is daar met 10% inflatie geen ruimte voor. Truss komt op ramkoers met de Bank of England. De centrale bank verhoogt de rente al sinds december stelselmatig maar gradueel. Threadneedle Street trok vorige week nog de beleidsrente op met 50 bpn tot 2,25%. Dit pad van geleidelijkheid overschreed de houdbaarheidsdatum. De Bank of England moet én zal dringend meerdere versnellingen hoger schakelen. Dit kan op de eerstvolgende beleidsvergadering op drie november … of vroeger? Hier en daar duikt speculatie over tussentijds spoedberaad op. Hoe dan ook is de vraag of zelfs een tot voor kort ongeziene 75 bpn de markten zal overtuigen. Die gaan ondertussen uit van bijna 200 bpn bijkomende monetaire verstrakking over de laatste twee vergaderingen van dit jaar. De verwachte rentepiek nadert de 6% - liefst 1,5 procentpunt meer dan een week geleden.