Van held naar antiheld

Met frisse tegenzin begroef NBP-voorzitter Glapinski gisteren de ambitie om zijn ambtstermijn af te ronden zonder renteverhogingen. Die laatste maanden tot zijn pensioen waren hem niet meer gegund. Met de meet in zicht verhoogde de Poolse centrale bank volledig onverwacht de beleidsrente van 0.1% tot 0.5%. Glapinski’s persconferentie wordt deze namiddag een interessant kijk-en-luisterstuk.
De timing van de renteverhoging was volledig onverwacht, maar niet volledig onterecht. We waarschuwden recent nog voor een beleidsommekeer van de NBP in november, geruggesteund door nieuwe groei- en inflatievooruitzichten. Inflatie piekt op de hoogste niveaus in meer dan 20 jaar tijd (5.8% j/j) en noteert ver boven de 2.5%-inflatiedoelstelling van de centrale bank. Zelfs de 1%-tolerantieband biedt amper redding om de buitensporige prijsdruk te kaderen. De Poolse groei blijft het goed doen, al ontsnapt ze niet aan de beperkingen door de internationale productiekettingcrisis. De impact van de meest recente Covid-golf blijft beperkt.
De hamvraag luidt vanwaar de plotse ommekeer binnen de NBP komt. De begeleidende beleidsverklaring is duidelijk nog van de hand van een bondgenoot van Glapinski. Het grootste deel van de bladspiegel blijft een pleidooi voor het tijdelijk karakter van de inflatie-opstoot. Verborgen tussen die argumentatie vinden we toch verwijzingen naar een opwaartse loonspiraal, prijsdruk als natuurlijk gevolg van de sterke groei en een waarschuwing dat inflatie langer dan gevreesd boven de doelstelling zal blijven. Naar de echte reden van de plotse beleidsbocht blijft het gissen. We vermoeden dat de onzichtbare hand van de overheid de beslissende duw in de rug heeft gegeven. Het is een publiek geheim dat overheid en centrale bank al jaren onder één hoedje spelen. Groei boven alles was de strategie die een soepel fiscaal en monetair beleid succesvol invulden. Sinds kort domineert echter ook in de Poolse media/politiek het debat rond de impact van de inflatiebelasting op de consument/kiezer. Het almachtige statuut van de regerende PiS-partij brokkelde de voorbije jaren al wat af. Beducht voor een electorale afrekening besliste de regering vermoedelijk om alsnog het geweer van schouder te veranderen. Glapinski krijgt na jaren van ja-knikkerij de zwarte piet toegeschoven als een strakker monetair beleid tot tragere groei leidt. Van een afscheidsgeschenk gesproken. De regering blijft buiten schot en giet vanaf volgend jaar weer oude wijn in nieuwe zakken.
Op de wisselmarkt nam de zloty de vlucht vooruit. EUR/PLN laat de 4.60/65 weerstandzone definitief achter zich en daalt richting 4.54. Uit het beleidscommuniqué kunnen we niet afleiden wat de volgende stappen van de NBP zullen zijn. Wel valt op dat in alle talen gezwegen wordt over het obligatie-aankoopprogramma (stille dood?). De rentemarkt houdt rekening met een verdere (rente-)inhaalbeweging in november en/of december. Meer duidelijkheid kan EUR/PLN in eerste instantie richting intermediaire steun rond 4.50 brengen. De cruciale, maar zeer sterke, technische horde bevindt zich op 4.37.
Mathias Van der Jeugt, KBC Marktenzaal