Hong Kong: meer dan een lokale kwestie?

Deze handelsweek had de markten aanvankelijk vrij weinig aan te bieden. Europese en Amerikaanse data zijn bijzonder schaars, het Verenigd Koninkrijk is in verkiezingsmodus en het aanslepen van politiek-economische hete hangijzers zoals het handelsconflict en brexit introduceerde een vorm van beleggersmoeheid. De andere kant van de wereld staat echter niet stil. Letterlijk. In Hong Kong gaan duizenden demonstranten al maandenlang de straat op. Aan de basis ligt een al langer sluimerende vrees voor de toenemende invloed van het Chinese vasteland in het autonome Hong Kong. De spreekwoordelijke druppel was een omstreden wetsvoorstel dat de regering van Hong Kong zou toelaten om criminele verdachten uit te leveren aan China. De markt beschouwde de sociale onrust tot voor kort vooral als een lokale kwestie, een ver-van-mijn-bed-show. Maar een Amerikaans wetsvoorstel bracht daar sinds gisteren mogelijk verandering in.

De protesten in Hong Kong dateren al van april 2019, bij de introductie van het omstreden wetsvoorstel. De initieel rustige demonstraties escaleerden in juni toen bleek dat de regering van Hong Kong niet van haar plannen zou wijken. Volgens critici, waaronder het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, zou de wet de vrijheid en autonomie van de voormalige Britse kolonie inperken. Tegelijk leefde de vrees dat men de wet kon gebruiken om dissidenten de mond te snoeren. De VS ondernam stappen. Het Huis van Afgevaardigden keurde midden oktober unaniem een wetsvoorstel goed waarmee het zich achter de demonstranten schaarde. Alle leden van de Senaat stemden dinsdag vóór een gelijkaardig voorstel en gisteren gaf het op één na voltallige Congres groen licht voor een compromisvoorstel. Onder het voorstel is de verkoop van uitrusting aan de ordediensten in Hong Kong verboden en kan de VS het gunstige handelsregime voor Hong Kong intrekken. Dat ligt vandaag ter ondertekening op het bureau van president Trump. Hij kan in theorie een veto stellen maar zal dat naar alle waarschijnlijkheid niet doen gegeven de uiterst brede steun door het Congres. China is furieus. Het waarschuwde de VS zich niet te moeien met het binnenlands beleid. Er volgen wellicht tegenmaatregelen, maar wat die inhouden is voorlopig niet bekend.

Het Amerikaans manoeuvre doet weinig om de recent bekoelde relaties tussen de VS en China te helpen ontdooien. Onze gedachten gaan in dat verband meteen naar het partieel handelsakkoord. De perikelen in Hong Kong zijn fundamenteel een zaak van democratie. Het Chinese handelsbeleid staat daar in theorie los van. Maar het Sino-Amerikaans conflict is echter een minstens even grote politieke als economische kwestie (geworden). Het is duidelijk dat een staakt-het-vuren in verband met het handelsconflict op korte termijn er zeker niet evidenter op is geworden. Nieuwsagentschap Reuters citeerde gisteren bronnen in nauw contact met het Witte Huis dat een akkoord mogelijk uitgesteld wordt tot volgend jaar. China’s vicepremier Liu He bleef vanmorgen toch “voorzichtig optimistisch” over een akkoord. Ook het Chinese ministerie van Handel toonde zich bereid om de plooien met de VS verder glad te strijken. De beurs(futures) kleuren momenteel rood maar Europese en Amerikaanse rentes wissen de eerdere dagverliezen grotendeels uit. EUR/USD veert op tot kortbij 1.109. Toch blijft voorzichtigheid op korte termijn aangewezen. In de huidige onzekere context waarin de markt al even bevestiging zoekt (in de data, in de ondertekening van het akkoord), is de weg lager voorlopig die van de minste weerstand.