Boris D.U.D.E. Johnson

De verkiezingen voor een nieuwe leider van de Britse Conservatieve Partij liepen gisteren ten einde. Boris Johnson haalde het met overtuiging van de tweede kandidaat, Jeremy Hunt. In zijn bevlogen overwinningsspeech hield de nieuwe premier zich op de vlakte over brexit. Johnson had het vooral over zijn ambitieuze toekomstplannen. Die bundelde hij voor het gemak onder een acroniem: “Deliver brexit, Unite the UK, Defeat Corbyn, Energise Britain”, ofte: D.U.D.E. Over het eerste kunnen we vrij kort zijn. Johnson herhaalde de wil om op 31 oktober uit de EU te stappen. Wat ons vooral intrigeert is de letter E.

“Energise Britain”. Het is een vrij vage belofte met ruimte voor interpretatie. De boodschap voor ons is er een van fiscale stimulering. Johnson bouwde een reputatie van “gulle (uit)gever” op tijdens zijn carrière als Londense burgemeester. Hij speelde het fiscale thema onder de vorm van lagere belastingen en hogere overheidsuitgaven ook handig uit in zijn verkiezingscampagne. De blonde rebel moet hiervoor uiteraard de steun van een zelfs nog op te maken kabinet krijgen. Toch vinden we de Britse fiscaliteit in tijden van brexit onderbelicht. Het één staat immers niet volledig los van het ander, wel integendeel.

Brexit is voorlopig een niet te ontwarren knoop. Het VK vraagt een aanpassing van het Ierse vangnet, het struikelblok binnen het Britse parlement. Dat zal onder leiding van Johnson zeker niet anders zijn maar de EU weigert zo’n toegift vooralsnog. Johnson probeert met de dreiging van een no-deal brexit Europa in een hoekje te dwingen. Voorlopig zonder veel succes. Met 99 dagen op de teller tot de deadline (31 oktober) dreigt dan ook eerder een zoveelste uitstel. Het Britse parlement en publiek is het aanmodderen echter grondig beu. Dat uitte zich recent in vrij zwakke kiespeilingen voor de Conservatieve Partij. Nochtans hintte Johnson al op vervroegde verkiezingen als hij premier zou worden. Een gul fiscaal plan komt in dat geval van pas. Het helpt om minstens tijdelijk de aandacht van brexit af te wenden en zo ook de hete adem van Labour en vooral Nigel Farage’s Brexitpartij.

In die zin zou Johnson niet alleen uiterlijk maar ook op fiscaal gebied doen denken aan Donald Trump. Trump’s fiscale injectie was een schot in de roos bij een belangrijk deel van het publiek. De stimulus legde de economie op korte tot middellange termijn bovendien zeker geen windeieren. Een gelijkaardig initiatief van Johnson zou ook voor de Britse economie mogelijk een stevig duwtje in de rug zijn. De timing van gouverneur Saunders, een inflatiehavik binnen de Bank of England, is in dat verband wel merkwaardig. Hij zei gisteren dat een renteverhoging gegeven de aanhoudende onzekerheid rond brexit mogelijk niet aan de orde is. Maar als Johnson’s fiscale stimulus er zou komen, zet dat het huidige BoE-scenario van een zéér graduele beleidsnormalisatie opnieuw kracht bij. Voorlopig trekt het pond zich van de commentaren weinig aan. EUR/GBP noteert zelfs terug in de lage 0.89-zone. De munt draait een politieke bladzijde om en wacht nu op initiatief van de nieuwe eerste minister. Brexit blijft uiteraard als een schaduw over sterling hangen maar op korte termijn kan de verkoopdruk op de munt toch wat gaan liggen, zeker als de markt de eerste signalen van fiscale hulp opvangt.